Ποια είναι η επίδραση της ζάχαρης στον οργανισμό της μέλισσας; Επανεξέταση των θετικών και αρνητικών απόψεων & παρουσίαση μελέτης που έγινε πάνω στην επίδραση της τροφοδοσίας στην μακροζωία των χειμωνιάτικων μελισσών.
Μελισσοκομικό Βήμα: Τεύχος 35, σελ. 34:
- Η ζάχαρη σκοτώνει τους λακτοβάκιλλους που υπάρχουν στον πεπτικό σωλήνα της μέλισσας και είναι ωφέλιμα μικρόβια.
- Είναι αρκετά επιβαρυμένη από καλλιεργητικές μεθόδους και από τη διαδικασία ραφιναρίσματός της με χημικά μέσα.
- Μπορεί να περιέχει ιμιντακλοπρίντ, που χρησιμοποιείται στους σπόρους των ζαχαρότευτλων, από τα οποία παράγεται (Γι’ αυτά τα 1, 2, 3 παραθέτει αξιόπιστες επιστημονικές πηγές).
- Το σιρόπι, η βανίλια και το ζαχαροζύμαρο δεν είναι νέκταρ, ούτε μέλι, για να ξεχειμωνιάσουν τα μελίσσια.
- Αν ξεχειμωνιάσουν τα μελίσσια με ανθόμελο έχουν κέρδος τα ίδια και ο μελισσοκόμος από την ερχόμενη χρονιά τους.
Σε όλα αυτά συμφωνούν οι Γεωτεχνικοί της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος, δηλαδή θέση ΑΡΝΗΤΙΚΗ για τη ζάχαρη.
Μελισσοκομική Επιθεώρηση, έτους 2009, σελ. 198:
- Η ζάχαρη τροφοδοτεί τη μελισσοκομία εδώ και αρκετά χρόνια και δεν υπάρχει μελισσοκόμος, που δεν την χρησιμοποίησε.
- Έχει ευεργετικά αποτελέσματα, σε περιόδους απουσίας τροφών και νεκταροέκκρισης.
- Το μέλι είναι ανώτερη τροφή και δεν συγκρίνεται με το σιρόπι, το ζαχαροζύμαρο και όποιες άλλες γλυκαντικές ουσίες.
- Μελίσσια που ξεχειμωνιάζουν μόνο με κοινή ζάχαρη,δεν ξεχειμωνιάζουν καλά. Χρειάζονται περισσότερη τροφή και καθυστερεί η ανάπτυξή τους την Άνοιξη.
- Λίγοι μελισσοκόμοι αντικαθιστούν όλο το αποθηκευμένο μέλι με ζαχαροτροφή. Συμπληρώνουν μόνο το έλλειμμά τους.
- Οι επιστήμονες Ολόφσον και Βάγκιεζ ανακοίνωσαν σε συνέδριο της Απιμέντικα (2008), ότι σε μελίσσια που ξεχειμώνιασαν με ζάχαρη, δεν βρέθηκαν λακτοβάκιλλοι και αυτό δεν σημαίνει ότι η ζάχαρη θανάτωσε τη μικροπανίδα των μελισσιών. Και ότι αν γίνει συμπλήρωση με ζαχαροζύμαρο ,δεν θα υπάρχουν λακτοβάκιλλοι.
- Στο μέλι δεν βρέθηκαν τοξικές ουσίες που προέρχονται από το περιβάλλον, όπως είναι το Ιμιντακλοπρίντ. Και αυτό διαπιστώθηκε από έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που έγινε σε 200 δείγματα ζάχαρης, διαφορετικής προέλευσης. Μέσα σ’ αυτά και το Ιμιντακλοπρίν. Καταγράφονται όλα.
- Τα δηλητήρια που θα βρεθούν στο νέκταρ, τη γύρη και το μέλι, είναι το ίδιο τοξικά και για τις μέλισσες.
- Η ζάχαρη δεν περιέχει θειώδη, αφού δεν γίνεται επεξεργασία με αυτά, αλλά δέχεται μόνο ασβέστωση μετά την εκχύλισή της. Επομένως χρειάζονται και αποδείξεις ότι η ζάχαρη είναι τοξική για τις μέλισσες. Αντίθετα είναι χρήσιμη για την επιτυχία της βασιλοτροφίας, την εισαγωγή βασιλισσών, τις συνενώσεις μελισσιών και τη διεγερτική τροφοδοσία. Οπότε άποψη ΘΕΤΙΚΗ για τη ζάχαρη.
Συμπέρασμα: Αδιέξοδο και επιστημονική αντιπαράθεση
- Οι ειδικοί της μελισσοκομίας μας συμφωνούν σε αρκετά, διαφωνούν σε κάποια άλλα, όμως αυτό δεν είναι κακό. Σίγουρα θα συμβαίνει σε όλους τους τομείς της γνώσης, ακόμη και στον ιατρικό τομέα θα υπάρχουν διχογνωμίες. Αλλά το θέμα που θέσαμε πιστεύουμε ότι θα επηρεάσει για να ξανασυζητηθεί γιατί είναι πρόβλημα στην «πρακτική» της μελισσοκομίας.
Πρέπει να θυμηθούμε τα εξής:
- Οι μονοσακχαρίτες, είναι η κυρίαρχη φυσική τροφή των μελισσιών, κανονισμένη από άλλη πρόνοια και μόνες τους έζησαν με τις φυσικές «αζαχάρωτες» τροφές του περιβάλλοντός τους, μέχρι που συναντήθηκαν με τον άνθρωπο διαχειριστή τους για να τις προστατέψει, αζημίωτα και να τις ζαχαροεκφυλίσει.
- Οι μονοσακχαρίτες περιέχονται στο φυσικό τους μέλι, όχι στο ζαχαροφτιαγμένο και είναι 80% (σε ξηρή ουσία) φρουκτόζη και δεξτρόζη, που αυτές καλύπτουν σε μέγιστο βαθμό τις ενεργειακές τους ανάγκες.
- Μερικά πολλαπλά σάκχαρα δεν μπορούν να τα αξιοποιήσουν όπως π.χ. δεξτρίνες και κάποια άλλα που είναι τοξικά.
- Η διαδικασία της πέψης των σακχάρων αρχίζει από τον πρόλοβο και γίνεται με τη δράση υδρολυτικών ενζύμων, που παράγονται από τους κεφαλικούς και θωρακικούς σιελογόνους αδένες τους και καταλύουν τη διάσπαση των πολυσακχάρων με μονοσακχαρίτες.
- Η σουκρόζη (κοινή ζάχαρη), που είναι δυσακχαρίτης, χρειάζεται αυτά τα ένζυμα για να διασπαστεί σε αφομοιώσιμους μονοσακχαρίτες. Όμως αυτό απαιτεί υπερλειτουργία των σιελογόνων αδένων, δηλαδή, κόπωση και φθορά τους. Και ενώ αυτά είναι γνωστά στους ειδικούς του κλάδου, αφέθηκε η ζάχαρη να γίνει κυρίαρχη σε όλες τις μελισσοτροφές: σιρόπια, ζαχαροζύμαρα, άχνη κ.λ.π.
- Αυτή η διάσπαση της ζάχαρης (δισακχαρίτης) σε αφομοιώσιμους μονοσακχαρίοτες καταναλώνει το 1/5 της ποσότητας που της δώσαμε, ας πούμε σαν καύσιμο του οργανισμού των μελισσών
- Τη φθορά του οργανισμού (τη βάζουμε στο παθητικό!).
- Και αν η τροφοδότηση γίνεται με κρυσταλλική ζάχαρη, χρειάζεται πολλαπλάσια ενέργεια για τη διάσπαση των κρυσταλλόκοκκων (αφού δεν έχουν την ευκολία του μπλέντερ για την αχνοποίησή της!), (παθητικό και αυτό !).
- Η πρόταση χρήσης ιμβερτοποιημένης ζάχαρης, που γίνεται βιομηχανικά δεν προχώρησε, γιατί γίνεται με τη χρήση οξέων (HCL) σε θέρμανση 70ο C και ουδετεροποίηση του ΝαΟΗ και παράγει HMF και οξέα, όπως το λεβουλικό και το φορμικό, που πάνω από κάποια όρια γίνονται τοξικές ουσίες για τις μέλισσες, όπως γίνεται και στο βρασμένο και το πολυκαιρισμένο μέλι.
- Αυτά αποδείχτηκαν και πειραματικά.
- Η γλυκόζη του εμπορίου προκαλεί δυσεντερία με τις δεξτρίνες που περιέχει (μέχρι 60%) και παράγεται από καλαμπόκι με χρήση οξέων, περιέχοντας ίδιες τοξικές ουσίες με την Ιμβερτοποιημένη ζάχαρη.
- Ο ερευνητής Αλφόνσος διαπίστωσε δυσεντερία στις μέλισσες που εγκλωβισμένες τροφοδοτήθηκαν με διαλύματα ζάχαρης 30%, το ίδιο και με κρυσταλλωμένο, αφού απορρίπτουν τους κρυστάλλους και παίρνουν το διάλυμα. Αλλά εδώ μπορούμε να υποθέσουμε ότι η δυσεντερία προκλήθηκε από τον εγκλωβισμό τους, πώς να πετάξουν στην τουαλέτα φύση!
- Ο Σίμπσον (1952) διαπίστωσε κακή χειμωνιάτικη πορεία σε μέλισσες που τροφοδοτήθηκαν με πολλή ζάχαρη το Φθινόπωρο.
- Ο Γκλιν Στάνλεϊ το (1986) σε άρθρο του δήλωσε, ότι τα σιρόπια ζάχαρης απέχουν πολύ από την ιδεατή τροφοδοσία μελισσών. Και ένας οργανισμός για να αποδώσει maximum των δυνατοτήτων τους, εκτός από τη σωστή κληρονομικότητα πρέπει να είναι υγιής και σωστά διατρεφόμενος.
- Οι σκέτοι και αφομοιώσιμοι μονοσακχαρίτες είναι δυσεύρετοι και πολύ ακριβοί που αποκλείουν τη συζήτησή τους.
- Η σύνθεση των μονοσακχαριτών θα έπρεπε να κλίνει υπέρ της φρουκτόζης ή υπέρ της δεξτρόζης. Η φρουκτόζη υπερτερεί γιατί δίνει μείγματα ιδιαιτέρως υγροσκοπικά (χωρίς επιφανειακή τάση) και δεν επιτρέπει μετάδοση των κρυστάλλων της δεξτρόζης.
- Το HMF είναι προϊόν διάσπασης των μονοσακχαριτών και φυσιολογικά βρίσκεται στο μέλι, αλλά αυξάνει σημαντικά με τη θέρμανση του μελιού σε θερμοκρασία πάνω από 38ο C ή 40ο C ή σε χαμηλές για πολλή ώρα.
- Η οξύτητα (ρΗ) των τροφών έχει μεγάλη σημασία. Το μέλι έχει όξινη αντίδραση (3 έως 4), γιατί η μέλισσα προσθέτει οξειδάση στο συλλεγμένο νέκταρ και μετατρέπει τη γλυκόζη σε γλουκονικό οξύ και υπεροξείδιο του υδρογόνου
- Επομένως η χορηγούμενη τροφή θα πρέπει να έχει παρόμοιο 3 έως 4 χαμηλό (όξινο) ρΗ.
- Υγρή τροφοδοσία κάνουμε από τις αρχές της Άνοιξης έως και τα μέσα του Φθινοπώρου και πάντα στα κενά των ανθοφοριών και όχι όταν δουλεύουν τα μελίσσια μια συγκεκριμένη νομή, οπότε νοθεύεται και το μέλι που κατέχει εξέχουσα θέση στη διεθνή αγορά (το Ελληνικό). Η τροφοδοσία γίνεται με διαλύματα ζάχαρης 1:2 έως 2:1, ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και σχετίζεται με την εξάτμιση της υγρασίας, αφού η υγρασία στο μελίσσι είναι εκείνη που αναπτύσσει τον μύκητα της ασκοσφαίρωσης και η υγρή τροφοδοσία ευνοεί την ανάπτυξή του.
Τέλος ας δούμε και μια μελέτη που έγινε πάνω στην επίδραση της τροφοδοσίας όσον αφορά την μακροζωία των χειμωνιάτικων μελισσών. Μελετήθηκαν διάφοροι τύποι τροφών ως προς την διάρκεια ζωής των μελισσών.
Δείτε στον παρακάτω πίνακα την μέση διάρκεια ζωής των μελισσών (ημέρες) σε τρία έτη μελέτης.
Οι μέλισσες που ταΐστηκαν με μέλι έζησαν κατά μέσο όρο 27 ημέρες, με σιρόπι ζάχαρης 21 ημέρες ενώ με ιμβερτοποιήμενο σιρόπι (τρυγικού οξέος) μόλις 12 ημέρες!
Κατά την τροφοδοσία με μέλι ακακίας (H) βρέθηκε ότι το εντερικό περιεχόμενο είναι αρκετά ομοιογενής, συμπαγή και εφάπτεται με το εντερικό επιθήλιο, που βοηθά στην καλύτερη πέψη των τροφών – μέγιστη θρεπτική απορόφηση.
Κατά την τροφοδοσία με σιρόπι ζάχαρης (SS) βρέθηκε ότι το μέσο έντερο είναι σωστά ζαρωμένο. Τα επιθηλιακά κύτταρα είναι κατάλληλα διατεταγμένα στα εσωτερικά εντερικά τοιχώματα. Το ανώτερο στρώμα των επιθηλιακών κυττάρων είναι ελαφρώς κατεστραμμένο αλλα όχι σε όλα τα κύτταρα. Το εντερικό περιεχόμενο δεν είναι ομοιογενής με αρκετά χαλαρή συνοχή και βρίσκεται ακριβώς πάνω στο εντερικό επιθήλιο
Κατά την τροφοδοσία με ιμβερτοποιημένο σιρόπι (τρυγικού οξέος) (AIS) βρέθηκε ότι τα επιθηλιακά κύτταρα διαχωρίζονται και υπάρχουν κενά μεταξύ τους. Τα κύτταρα στο επιθήλιο είναι εντελώς κατεστραμμένα και διαλυμένα.
Κατα την τροφοδοσία με ιμβερτοποιημένο σιρόπι με ένζυμα (EIS) (σακχαρόζη-ιμβερτάση) βρέθηκε οτι το τα επιθηλιακά κύτταρα είναι σωστά ευθυγραμμισμένα, ενώ χωρίζονται μερικός απο την περιτροφική μεμβράνη που τυλίγει ελαφρώς χαλαρά το περιεχόμενο του εντέρου.
Με βάση την έρευνα βγαίνει το συμπέρασμα ότι η διατροφή της μέλισσας απο διαφορετικές πηγές τροφοδότησης έχει και διαφορετική επίδραση στο πεπτικό σύστημά της, ιδιαίτερα στο μέσο έντερο. Η φυσική τροφή για τις μέλισσες δεν είναι άλλη απο το αγνό μέλι μιας και είναι η μόνη τροφή που δεν έχει επιβλαβή αποτελέσματα στο στρώμα των επιθηλιακών κυττάρων του μέσου εντέρου, το οποίο οδηγεί και σε πιο ποιοτική πέψη γι αυτές καθώς και στην μέγιστη θρεπτική απορρόφηση. Παρόμοια αποτελέσματα εμφανίζονται κατα την τροφοδοσία με σιρόπι ζάχαρης και με την υδρόλυση της σακχαρόζης με ένζυμα(σακχαράση-ιμβερτάση). Οποιαδήποτε προσθήκη μαγίας ή βύνης (που δόθηκαν ως τροφή κατα το την μελέτη) οδηγεί σε βλάβη στα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου. Η πιο σοβαρή βλάβη βρέθηκε στο μέσο έντερο των μελισσών που τροφοδοτήθηκαν με ιμβερτοποιημένο σιρόπι οξέος. Το οξύ προκαλεί διάσπαση του εντερικού σωλήνα μικραίνοντας παράλληλα την διάρκεια ζωής της μέλισσας.
Μπορείτε να διαβάσετε την μελέτη εδώ
Μην ξεχνάμε ότι και η νοσεμίαση προσβάλει το πεπτικό σύστημα των μελισσών και προκαλεί σημαντικές απώλειες. Εντοπίζεται και πολλαπλασιάζεται σχεδόν αποκλειστικά στα επιθηλιακά κύτταρα του μέσου εντέρου των μελισσών.