Αναλυτικό Πρόγραμμα παραγωγής βασιλισσών -ΒΑΣΙΛΟΤΡΟΦΙΑ

Θέλω να κάνω βασιλοτροφία (για μένα πιο δόκιμος όρος είναι βασιλισσοτροφία).Τι κάνω?Πάω λοιπόν στον μελισσόκηπό μου και στοχευω 3 μελίσσια!!

1)το μελίσσι έναρξης

2)το μελίσσι αποπεράτωσης

3)το μελίσσι δότης του DNA..που είναι και το πιο σημαντικό..είναι δυνατόν βέβαια το 2 και το 3 να είναι το ένα κ το αυτό μελίσσι όπως στην δικιά μας περίπτωση.

Και τα 3 μελίσσια είναι δυνατά,καθαρά,δουλευουν καλά και δεν μας έχουν χαλάσει ποτέ την καρδιά μας σε μια επιθεώρηση..είναι αυτό που λέμε πρότυπο!

3-5 μέρες πριν

Βήμα 1

Επιλέγουμε ένα δυνατό διώροφο μελίσσι για να γίνει το μελίσσι έναρξης

και το τροφοδοτούμε  με ιμβερτοποιημένο σιρόπι 1:2 (1 μέρος σιρόπι και 2 νερό και ποσότητα μισό νεροπότηρο ) και γυρεόπιτα για 3-5 μέρες.

Ιμβερτοποιημένο σιρόπι?Τι είναι αυτό?

Χμμ..μεγάλη ιστορία ..αν δώσεις στην μέλισσα νερό με ζάχαρη την κουράζεις κάπως,την στρεσάρεις..την βάζεις να κάνει διπλή δουλειά,θα το κάνει δεν λέω,αλλά..

Στο ιμβερτοποιημένο σιρόπι τα σάκχαρα είναι ήδη διασπασμένα(η σουκρόζη σε γλυκόζη και φρουκτόζη τα δυο βασικά συστατικά του μελιού),δεν σπρώχνεις άσκοπα την μέλισσα να χρησιμοποιήσει την ιμβερτάση της (ένζυμο)..την διευκολύνεις,σαν να την ταιζεις μέλι.Όλοι ξερουμε πως πόσο ευκολο είναι να κάνεις σιρόπι με ζάχαρη και νερό αλλά αυτό που δεν ξέρουμε ειναι πόσο τέλεια τελέστει η διαλυση της ζάχαρης.Στον ιμβερτοποιημένο δεν υπάρχει τέτοιο θέμα..κρυστάλλωση μηδενική!Τα αποτέλεσμα της χρήση τους τα είδαμε ιδίοις όμμασι στην διεγερτική τροφοδοσία και στο κτίσιμο.Kαι κάτι που λίγοι γνωρίζουν..όταν η μέλισσα φτάσει στην ηλικία αναζήτησης τροφής (συλέκτρια) η οσμή της φρουκτόζης και της γλυκόζης είναι λιγότερο ελκυστική απ αυτήν της σουκρόζης-σακχαρόζης (ζαχαρόνερο)..οπότε μειώνουμε και την λεηλασία!

Ιμβερτοποημένο σιρόπι υπάρχει στην ελληνική αγορά αλλά για τους πιο μερακλήδες

τέτοιο σιρόπι γίνεται σχετικα ευκολα αν βάλουμε 10ml χυμό λεμονιού ή 1gr κιτρικό οξύ (ξυνό) σε 1 κιλό ζάχαρη και μαζι με νερό βράσουμε για 20 λεπτά.Δείτε και εδώ

Βήμα 2 Η βασιλόβεργα - τα βασιλοκέλια

Τα βασιλοκέλια μπορεί να είναι απλά πλαστικά του εμπορίου,ιδιοκατασκευη μας μέχρι και κελιά τύπου Αριστεας.Δεν έχει σημασία..αυτό που μετράει είναι να έχουν λίγο από άρωμα μελισσιού..

Έτσι μπορούμε εαν θέλουμε για 2-3 μέρεςνα βάλουμε την βασιλόβεργα με τα άδεια κελάκια σε ενα καλό μελίσσι

για να την “πιάσουν” πιο έυκολα οι μέλισσες μετά,ιδίως έαν είναι καινούρια η βέργα ή ακόμη να κερώσουμε τα κελιά μόνοι μας στο εργαστήριο μας

Άδεια βασιλόβεργα με τις 20 πλαστικές βάσεις κελιών όπου φαινεται οι γλώσσες που έχουν κτιστεί (καλό σημάδι)

Καλό θα ήταν επίσης να αφαιρεθεί το κάτω μέρος του πλαισίου που θα φιλοξενήσει την βασιλόβεργα και να αντικατασταθεί με ενα μεταλλική βέργα-αποστάτη.Δείτε τη παρακάτω εικόνα:

1η Μέρα

ΟΡΦΑΝΕΜΑ Μελισσιού Έναρξης 

Βρίσκουμε την βασίλισσα και την απομακρύνουμε μαζί με 3-4 πλαίσια (μέλια, γόνο σφραγισμένο, πληθυσμό κλπ) σε άλλη κυψέλη και την αφήνουμε δίπλα (δεν χρειάζεται να απομακρυνθεί). Μεταφορά όλων των υπόλοιπων πλαισίων του κάτω ορόφου που έχουν αυγά και ανοιχτό γόνο σε άλλες κυψέλες . Φυσικά τινάζουμε όλες τις μέλισσες  στην κυψέλη πριν την μεταφορά των πλαισίων!

Το αποτέλεσμα είναι μονοώροφο μελισσάκι με 8 - 9 πλαίσια με σφραγισμένο γόνο προμήθειες κλπ και πολύ πληθυσμό.Άν πιστευουμε πως το μελίσσι μας δεν είναι τόσο δυνατό μπορούμε να μεταφέρουμε πληθυσμό(παραμάνες) και κλειστό γόνο από άλλες κυψέλες αρκεί να προσέξουμε να μην πάρουμε τις βασίλισσες τους!Αν θέλουμε βάζουμε φελιζολ στον κενό χώρο για να συμπυκνώσουμε ακόμη πιο πολύ το σμήνος.

Τροφοδότηση του ορφανού με ιμβερτοποιημένο σιρόπι 1:1 και γυρεόπιτα.Για μια επιτυχημένη βασιλοτροφία η τροφοδότηση κρίνεται απαραίτητη ιδίως με γύρη εκτός κι αν έξω υπάρχει παράδεισος γυρεοφορίας και μελιττοέκρισσης.Έχουμε ακούσει πως το παλιούρι βγάζει τις καλύτερες μάνες..αυτό όμως μπορεί να είναι εκεί κι εμείς αλλού..και αντίστροφα

2η Μέρα

ΒΗΜΑ 1)

Επιθεώρηση και καταστροφή των βασιλικών κελιών που τυχόν δημιουργήθηκαν.

ΒΗΜΑ 2)

Εμβολιασμός της βασιλόβεργας με βελονάκι με προνύμφες ηλικίας μιας μέρας ή 36 ωρών το πολύ.Απ την στιγμη που το αυγό θα γίνει προνύμφη αυτήν έχει περίπου 6 μέρες να τραφεί με άφθονο βασιλικό πολτό και να γίνει μια καλή βασίλισσα.Απ αυτές τις 6 μέρες μόνο τις πρώτες 4 έχουν την δυνατότητα οι παραμάνες μέλισσες να δώσουν βασιλικό πολτό γιατί μετά το βασιλικό κελί σφραγίζεται.

Επιλέγουμε ένα πλαίσιο με ανοιχτό γόνο από ένα καλό μας με μελίσσι..το μελίσσι δότης του DNA που είπαμε στην αρχή (δηλαδή να έχει καλά χαρακτηριστικά το γενετικό του υλικό όπως παραγωγικότητα,αντοχή σε ασθένειες,ήρεμο και με μικρή τάση σμηνουργίας).Τσεκάρουμε εαν έχει σε επαρκή ποσότητα τα σκουληκάκια που θέλουμε,τινάζουμε τις μέλισσες και το παίρνουμε μακριά από το μελισσοκομείο μας για να αρχίσουμε τον εμβολιασμό.

Προσοχή πιάνουμε απ το κυρτό μέρος της προνύμφης (σκουληκάκι) και τοποθέτηση στο βασιλοκελί επίσης ελάχιστης ποσότητας βασιλικού πολτού αραιωμένο με χλιαρο νερό ή με ορό φαρμακείου 1:1.

Το σκουλήκι δεν πρέπει να βυθιστεί στον βασιλικο πολτό αλλά να επιπλέει αλλιώς πνίγεται.Εαν νομίζετε πως το βάλατε καπως λάθος μπορείτε να βάλετε ένα ακόμη σκουληκάκι..οι μέλισσες θα κατήσουν αυτό που θέλουν και το άλλο θα το πετάξουν.

Συνθήκες χώρου εμβολιασμού

• Μακρια από τον ήλιο,οι υπεριώδεις ακτίνες καταστρέφουν την προνύμφη
• Υγρασία χώρου 50 με 60% και πάνω
• Θερμοκρασία 18-30οC
• Κάτω λοιπόν απ την σκιά ενός δέντρου ή καλύτερα μέσα στο αυτοκίνητο μας που έχει και air-condition

Αφού εμβολιάσουμε προσέχουμε η βασιλόβεργα να ειναι πάντα σε κάθετη θέση και τυλιγμένη με υγρή πετσέτα(ή μέσα σε πλαστική σακούλα)

 μέχρι να μεταφερθεί στο ορφανό μελίσσι.

Καλά είναι όπως είπαμε να υπάρχουν στην κυψέλη πολλές παραμάνες ηλικίας 5-6 ημερών και καλά θρεμένες αφού τότε είναι σε πλήρη λειτουργικότητα οι υποφαρυγγικοί αδένες τους με τους οποίους θα βγάλουν και θα θρέψουν με βασιλικό πολτό τα σκουληκάκια μας.Σημαντικό να υπάρχει δίπλα απ το πλαίσιο με την βέργα ένα πλαίσιο με πολλές γυρες.

Ένα μικρό απόσπασμα 3 λεπτών απο το 1ο DVD Βασιλοτροφίας απο την Άγρια Μέλισσα.

.και εδώ ένα επίσης κατατοπιστικό βίντεο από τον Παπά-μελισσοκόμο

Ευάγελλο Καρακάση

Τοποθέτηση της βασιλόβεργας στο κέντρο.

Τροφοδότηση με ιμβερτοποιημένο σιρόπι 1:1 και γυρεόπιτα.

Η διάταξη των πλαισίων στο μελίσσι έναρξης όπου θα τοποθετηθούν τα εμβολιασμένα βασιλοκέλια

BHMA 3)

Δημιουργία μελισσιού αποπεράτωσης και τροφοδότηση αυτού με ιμβερτ.σιροπι 1:1 και γυρεόπιτα.Καλά είναι η τροφοδότηση να αρχίσει 3-4 μέρες πριν.

Το μελίσσι αυτό πρέπει να είναι επίσης πολύ καλό και δυνατό διώροφο με πολλές νεαρές παραμάνες.

Η βασίλισσα περιορίζεται στον κάτω όροφο με βασιλικό διάφραγμα και έχει μέλι και σφραγισμένο ή και ανοιχτό γόνο.Πάνω το σμήνος πρέπει να είναι πάλι σφιχτό.

Μπορούμε επίσης αντι για δυο ορόφους να χρησιμοποιήσουμε ένα (δυνατό μονοώροφο μελίσσι) όπου στο ένα άκρο απομονώνουμε την βασίλισσα με ειδική κάθετη μεταλλική θήκη.Προσοχή θέλει μόνο όταν εισάγουμε το πλαισιο μέσα στην θήκη να μην τραυματίσουμε την βασίλισσα..καλό θα ήταν να την πιάσουμε πρώτα και να την βάλουμε τελευταία αφού μπει όλο το πλαίσιο μέσα στη θήκη.

Μεταλλικός κλωβός αποκλεισμού βασίλισσας ενός πλαισίου

3η Μέρα

Τροφοδότηση του ορφανού και του αποπεράτωσης με ιμβερτ. σιρόπι 1:1 και έλεγχος και καταστροφή βασιλικών κελιών.Συνήθως οι περισσότεροι αυτήν την μέρα μεταφερούν την βέργα στο μελλίσι αποπεράτωσης αλλά προτείνουμε αυτό να γίνει την επόμενη μέρα για να “πιάσουν” τα κελιά καλύτερα οι μέλισσες (υπάρχει βασιλικός πολτός μέσα και έχουν χτίσει το χείλος των βασιλοκέλων ). 

Αρχινισμένα βασιλικά κελιά

4η Μέρα

ΒΗΜΑ 1)

Μεταφορά από το μελίσσι έναρξης και τοποθέτηση στον επάνω όροφο του μελισσιού αποπεράτωσης του πλαισίου με την (ή τις) βασιλόβεργες και τροφοδότηση.

ΠΡΟΣΟΧΗ..πριν μεταφέρουμε την βασιλόβεργα στο μελίσσι αποπεράτωσης "σκουπίζουμε" με την μελισσοκομική μας βούρτσα όλες τις παραμάνες πάνω απ το μελίσσσι έναρξης!

Η βασιλόβεργα πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο του ορόφου και δίπλα ακριβώς να υπάρχουν πλαίσια με ανοικτό γόνο ημερών ή κλειστό έτσι ώστε να είναι γεμάτος ο όροφος από πολλές εργάτριες που τον φροντίζουν και επίσης γύρη.

Αν χρησιμοποήσετε μονοώροφο μελίσσι με θήκη αποκλεισμού της βασίλισσας το πλαίσιο με την βέργα μπαίνει πάλι στο κέντρο με την εξής διάταξη:

ΒΗΜΑ 2

Στο μελίσσι Έναρξης (ορφανό) κάνουμε επιστροφή του μελισσιου με την βασίλισσα με συνένωση χρησιμοποιώντας την μέθοδο της εφημερίδας γιατί το μελίσσι έχει χάσει την οσμή της.Επιθεωρούμε πρώτα τις κερήρθρες στο μελισσι έναρξης και καταστράφουμε τυχόν φυσικά βασιλικά κελιά!!Βάζουμε το ορφανό απο πάνω (αν είναι με κινητό πάτο) και το άλλο με τη βασίλισσα από κάτω.Το ανοίγουμε μετά από καναδυό μέρες και αφαιρούμε τα υπολλείματα της εφημερίδας,τσεκάρουμε εαν η βασίλισσα είναι και πάλι εντάξει (γεννάει) και κάνουμε αναδιάταξη των πλαισίων αν χρειαστεί (μέλια πάνω,γόνοι κάτω κτλ.)

5η Μέρα εως 10η Μέρα

Aυτές τις ενδιάμεσες μέρες επιθεωρούμε τις κερήρθρες και καταστράφουμε τυχόν φυσικά βασιλικά κελιά.Δεν χρειάζεται κάθε μέρα.Στην 7η ή 8η μέρα τσεκάρουμε το σφράγισμα των βασιλικών κελιών.Τα καλά κελιά είναι μεγάλα και ομοιόμορφα σε μέγεθος, με εξαιρετικά αναπτυγμένο το ανάγλυφό τους, δείγμα ότι έχουν εκτραφεί καλά.

11η και 12η Μέρα

Προετοιμασία παραφυάδων ή κυψελιδίων σύζευξης - Τοποθέτηση των βασιλικών κελιών

3 από τα τριπλοκυψελίδια μας.Καθένα από αυτά θα φιλοξενήσει 3 βασίλισσες

Τα κυψελίδια σύζευξης είναι µικρές κυψέλες που περιέχουν λίγο γόνο, λίγο πληθυσµό και τροφή και αρχικά είναι ορφανά. Μπορεί να είναι µικρά σε µέγεθος, µέτρια ή µεγάλα. Η δηµιουργία των κυψελιδίων σύζευξης γίνεται ως εξής:

α) από κανονικά δυνατά µελίσσια παίρνουµε ένα πλαίσιο µε σφραγισµένο γόνο και ένα µε µέλι, µαζί µε τις µέλισσες που βρίσκονται πάνω. Προσέχουµε να µην πάρουµε µαζί τη βασίλισσα. Τα δύο αυτά πλαίσια τα τοποθετούµε στο κυψελίδιο σύζευξης, µαζί µε µια τρίτη κτισµένη και άδεια κηρήθρα.Στη μέση βάζουμε εννοείται το πλαίσιο με το γόνο.

β)Τροφοδοτούμε απαραίτητα µε σιρόπι ιμβερτοποιημένο 1:1.Eδώ χρειάζεται μεγάλη προσοχή, ώστε να μην προκαλείται λεηλασία. Πρέπει να αποφεύγονται οι εξωτερικοί τροφοδότες και ιδίωςεκείνοι που έχουν διαρροές.Πάντα απογευματινές ώρες.Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε και ζαχαροζύμαρο.Η είσοδος τους περιορίζεται, ώστε να µειωθεί η πιθανότητα λεηλασίας.Δηµιουργούνται αργά το απόγευµα, ώστε οι µέλισσες που τα εγκαταλείπουν να µην τα «αναφέρουν» ως πηγή τροφής στην κυψέλη τους, γεγονός που οδηγεί σε λεηλασία.

Τριπλοκυψελίδιο χωρίς το καπάκι όπου φαίνεται καθαρά τα 3 μέρη ,οι μκρές είσοδοι και η τροφοδοσία τους (ένα κομμάτι ζαχαροζύμαρο και από ένα πλαστικό κυπελάκι για το σιρόπι)

γ) Συνήθως µεταφέρουµε τα κυψελίδια σε απόσταση τουλάχιστον 4 – 5 χιλιόμετρα μακριά, ώστε οι συλλέκτριες να µη γυρίσουν στην αρχική τους κυψέλη.Στην δικια μας βασιλοτροφία παρέμειναν στο μελισοκομειο μας χωρίς ιδίαιτερο πρόβλημα αφού το πλαίσιο με το μέλι το βάλαμε άδειο χωρίς τον πληθυσμό του μιας και οι περισσότερες ήταν συλλέκτριες και θα γύριζαν πρώτον πίσω και δευτερον θα “κάρφωναν” το κυψελίδιο μας στην κυψέλη τους..οπότε λεηλασία!

δ) την επόµενη µέρα (το ιδανικότερο είναι 3- 8 ώρες μετά την δημιουργία των κυψελιδίων δηλ. το πρωί κάνουμε την παραφυάδα ή κυψελίδιο και το απόγευμα εισάγουμε το σφραγισμένο βασιλοκέλι) βάζουµε ανάμεσα στα πλαίσια ένα σφραγισµένο βασιλικό κελί τυλιγμένο ελαφρά γύρω-γύρω με ενα κομμάτι αλουμινόχαρτο αφήνοντας κενό το κάτω άκρο του κελιού ώστε να εκκολαφτεί η βασίλισσα.

Αξίζει να αναφέρουμε εδώ πως κατασκευασαμε και 5 μικρά κυψελίδια συζευξης από λευκό φελιζολ και βαμένα μεσα έξω με λαδομπογια νερού.

4 ξυλινα πηχάκια για κηρηθροφορείς και χώρο για τροφοδοσία

γέμισμα με νεαρές παραμάνες από άλλο μελίσσι ψεκασμένες με μελόνερο μέσα σε λεκάνη

κομπλέ...και με εξωτερικό τροφοδότη 0,5λιτ (το καπάκι στο μπουκάλι έχει τρυπες 1mm για να στάζει αργά το σιρόπι)

15η Μέρα

Το µελισσάκι σύζευξης ανοίγεται προσεκτικά με λίγο ή καθόλου καπνό και με καλό καιρό και ελέγχεται το βασιλικό κελί. Καλές βασίλισσες παράγοναται όταν η τροφοδοσία έχει γίνει με τόση αφθονία που ακόμη και μετά την έξοδο της νέας μάνας να περισσευει στο βάθος του ανοιγμένου βασιλικού κελιού βασιλικός πολτός!Το κυκλικά κοµµένο κάτω άκρο του είναι ένδειξη ότι η βασίλισσα εκκολάφθηκε φυσιολογικά..

..ενώ το κατεστραµµένο τρύπιο κέντρο και το ακέραιο άκρο σηµαίνει ότι η βασίλισσα δεν εκκολάφθηκε αλλά θανατώθηκε από τις µέλισσες

Στην πρωτη μας ουσιαστικά απόπειρα βασιλισοτροφίας που θα την χαρακτήριζα εκπαιδευτική – πειραματική το ποσοστό επιτυχίας ήταν αρκετά ικανοποιητικό.Εγινε μετά τον τρύγο του βαμβακόμελου με ελάχιστη πια ανθοφορία έξω στον κάμπο (λίγα αγκάθια,λίγη αγριοβαμβακιά και τριβόλι).Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται πως στην πάνω βέργα έπιασαν 11 στα 20 πλαστικά κελιά ενώ στη κάτω που είνα βέργα ΑΡΙΣΤΕΑΣ 4 στα 8.

Ευτυχώς που προνοήσαμε και βάλαμε πλαστικά κλουβιά γύρω από τα βασιλοκέλια γιατί ήδη είχαν βγει μερικές βασίλισσες προφανώς από λανθασμένο χρονικό χειρισμό μας.Αυτά τα κλουβάκια τοποθετήθηκαν ως είχαν στα κυψελίδια σύζευξης κλεισμένα στο ένα τους άκρο με μια λεπτή φέτα ζαχαροζύμαρου.

27η Μέρα (περίπου δυο βδομάδες μετά)

έλεγχος για την ωοτοκία της βασίλισσας

Mετά την έξοδος της απ το βασιλικό κελί η παρθένα βασίλισσα μένει 4-7 μέρες στο κυψελίδιο και μετά βγαίνει έξω και κάνει την πρώτη της νυφική πτήση.Αν γονιμοποηθει αμέσως και δεν χρειαστεί δευτερο γαμήλιο ταξίδι τότε περνούν άλλες 4 μέρες περίπου σε αδράνεια και μετά αρχίζει να γεννά.

'Αρα 2 περίπου βδομάδες (για να είμαστε σίγουροι) μετά την τοποθέτηση του βασιλοκελιού στο κυψελίδιο επιθεωρούνται τα κυψελίδια σύζευξης προσεχτικά. Γίνεται προσπάθεια να εντοπιστούν αυγά σηµάδι ότι η βασίλισσα έχει συζευχθεί. Στην αρχή της ωοτοκίας καθώς επίσης και στα µικρά αδύνατα κυψελίδια που έχουν περιορισµένο διαθέσιµο χώρο, η άπειρη ακόμη βασίλισσα πιθανόν να τοποθετήσει και περισσότερα από ένα αυγά σε κάθε κελί.Το είδαμε κι αυτό..Βέβαια αυτά τα αυγά τα βρίσκουμε στον πυθμένα του κελιού, σε αντίθεση μ'αυτά που γεννού οι ψευδομάνες (εργάτριες σε αρρενοτόκο) που είναι κυρίως στα τοιχώματά του αφού οι κοιλιά τους δεν φθάνει τελείως μέχρι κάτω όπως της βασίλισσας.

Ίσως μπορεί να έχουμε καθυστέρηση της γέννας που μπορεί να οφείλεται στην μη-γονιμοποίηση της βασίλισσας λόγω άστατων καιρικών συνθηκών,ανεπάρκεια κηφήνων κτλ.Δυστυχώς αν η νέα μάνα δεν αρχίσει να γεννάει έγκαιρα(το πολύ 10 μέρες μετά την εκκόλαψή της να έχει βγει απ το κυψελίδιο για γαμήλια πτήση) τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για μια δυνατή και παραγωγική βασίλισσα σε βάθος χρόνου.

Κηφήνες

Ένα σηµαντικό κοµµάτι στη διαδικασία παραγωγής βασιλισσών αποτελούν και οι κηφήνες. Όταν οι βασίλισσες έχουν εκκολαφθεί και ετοιµάζονται για τη γαµήλια πτήση, πρέπει να υπάρχει στην περιοχή ικανός αριθµός κηφήνων για να τις γονιµοποιήσει(8-12 κηφήνες για κάθε παρθένα βασίλισσα). Μπορούμε να παρέμβουμε σε αυτή τη διαδικασία, εκτρέφοντας κηφήνες από ένα επιλεγµένο µελίσσι, ώστε αυτοί να είναι αναπαραγωγικά ώριµοι όταν είναι και οι βασίλισσες.

Για την απόκτηση ώριµων κηφήνων, απαιτούνται 35 µέρες από τη στιγµή που θα γεννηθεί το αυγό, δηλ. 24 µέχρι την εκκόλαψη του κηφήνα και άλλες 10 µέρες µέχρι να ωριµάσει σεξουαλικά. Άρα 2 βδομάδες και πριν αρχίσουμε την βασιλισοτροφία επιλέγουμε το µελίσσι µε τα επιθυµητά χαρακτηριστικά,τοποθετούµε µια κηφηνοκηρήθρα στη γονοφωλιά. Αν χρειαστεί, τροφοδοτούµε µε σιρόπι και γυρεόπιτα. Από ένα τέτοιο πλαίσιο, παράγονται 2000-3000 κηφήνες, ικανοί να γονιµοποιήσουν περισσότερες από 200 βασίλισσες.

Επίσης κηφήνες από αρρενοτόκο μελίσσι,που είναι μικρότεροι σε μέγεθος, είναι δυνατόν να συζευχθούν με την βασίλισσα  αν και δεν είναι και η καλύτερη λύση.

Πηγη www.vysinimelissa.gr