Η μελισσοκομία αν σκεφτεί κανείς, είναι ίσως η μοναδική ενασχόληση που συνδυάζει τόσες πολλές επιστήμες. Είναι στην ουσία μία «πολυεπιστήμη».
Είναι Βοτανολογία γιατί αναγκαστικά μαθαίνουμε τα μελισσοκομικά είδη(φυτά, δένδρα, βότανα, ανθοφορίες κλπ).
Βιολογία και Κτηνιατρική, γιατί απαιτεί γνώση της ανατομίας της μέλισσας, των συμπτωμάτων από διάφορες αρρώστιες, γενικά της συμπεριφορά της, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις παρέμβαση στη γονιδιακή της κληρονομιά.
Είναι επίσης Χημεία, γιατί περιγράφει τις ιδιότητες του μελιού(άρωμα, γεύση, χρώμα, αλλά και καθαρότητα) αλλά και των άλλων προϊόντων της μέλισσας και πολλές φορές απαιτούνται διηθήσεις, ανατήξεις κ.α.
Γεωγραφία, γιατί μαθαίνουμε πού υπάρχουν περιοχές πλούσιες σε μέλι αλλά τις επισκεπτόμαστε κιόλας, έχοντας ένα εποχιακό πλάνο νομαδικής ενασχόλησης.
Η μελισσοκομία είναι Μετεωρολογία, γιατί είναι συνυφασμένη με τις αλλαγές του καιρού και το πώς επηρεάζουν τα μελίσσια, τη ζωή και την απόδοσή τους.
Τέλος είναι Οικονομική επιστήμη, γιατί η οργάνωση μιας μελισσοκομικής επιχείρησης σίγουρα θα απαιτήσει τέτοιες γνώσεις. Και όλες οι δραστηριότητες στη μελισσοκομική επιχειρηματικότητα (εργαστήρι επεξεργασίας μελιού ή άλλων προϊόντων, τυποποίησης, συσκευασίας, η αγορά φορτηγού μεταφοράς, αλλά και εργαλείων και αναλώσιμων υλικών, η πρόσληψη εργάτη κ.α) είναι στοιχεία που απαιτούν κάποιου είδους οικονομική μελέτη.
Και τώρα ας μιλήσουμε με πραγματικά νούμερα και όχι με υποθέσεις και περίπου…
Πρώτα έξοδα
Η συμμετοχή σε ένα σεμινάριο είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά το αμέσως επόμενο είναι η αγορά 2 μελισσιών. Εύλογα θα ρωτήσει κάποιος γιατί δύο και όχι μία; Ή είκοσι; Ο σωστός μελισσοκόμος πρέπει να ξεκινήσει με 2-3 έτσι ώστε να έχει περιθώρια να κάνει τα λάθη του και να μάθει από αυτά. Είναι κρίμα να χάνονται μελίσσια από απειρίες και ανθρώπινα λάθη, κάτι που δυστυχώς έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Η αγορά των μελισσιών πρέπει να γίνεται με πολύ προσοχή και θα πρέπει αν υπάρχει δυνατότητα να έχουμε κάποιον έμπειρο δίπλα μας τη στιγμή εκείνη. Πολλές φορές έχουν εξαπατηθεί νέοι μελισσοκόμοι αγοράζοντας άρρωστα μελίσσια ή μικρότερα σε πληθυσμό από αυτά που πλήρωσαν. Η αγορά των μελισσιών πρέπει να γίνεται επί τόπου στο μελισσοκομείο του μελισσοκόμου.
Πόσο κοστίζει ένα μελίσσι;
Οι μελισσοκόμοι στην Ελλάδα πωλούν σε διάφορες τιμές τα μελίσσια. Γενικά όμως ένα ολοκληρωμένο μελίσσι (που έχει μέλισσες και στα 10 πλαίσια) κοστίζει από 100 – 120 ευρώ χωρίς την κυψέλη. Με την κυψέλη η τιμή μπορεί να φτάσει και τα 150 ευρώ. Καλό είναι ο μελισσοκόμος να αγοράζει χωριστά τον πληθυσμό από τις κυψέλες ώστε να τις αγοράζει καινούργιες και να έχουν μεγάλη αντοχή. Μια κυψέλη άβαφτη κοστίζει περίπου 35-50 ευρώ.
Για ένα μελισσοσμήνος πχ. των πέντε πλαισίων οι τιμές κυμαίνονται από 50 μέχρι 75 ευρώ, ενώ οι κηρήθρες ξεκινούν από τα 70 λεπτά κατά προσέγγιση και ξεπερνούν το 1 ευρώ, όταν πρόκειται για κηρήθρες βιολογικής γεωργίας. Η μέση αξία των μελισσοκομικών εργαλείων, όπως προσωπίδες, φόρμες, καπνιστήρια, ξέστρες κλπ., ξεκινά από τα 300-350 (για τους ερασιτέχνες στο ξεκίνημα) και ξεπερνάει τα 800-1.000 ευρώ για τις μεγάλες μονάδες.
Αναλυτικά μελισσοκομικά εργαλεία και σμήνη (ερασιτέχνη)
Σεμινάριο διάρκειας 20 ωρών : 60 ευρώ
Δύο (2) κυψέλες-άδεια κουτιά: 70 ευρώ
Υλικά βαφής: 30 ευρώ
Δύο (2) παραφυάδες των 5 πλαισίων : 120 ευρώ
Στολή μελισσοκόμου : 35 ευρώ
Γάντια 10 ευρώ
Τροφές 8 ευρώ
Επιπλέον, για να εξοπλιστεί ένα μελισσοκομικό εργαστήριο απαιτούνται περίπου 1.500 ευρώ όταν μιλάμε για ερασιτέχνες για μελιτοεξαγωγέα, κηροτήκτη, πάγκο απολεπισμού, πάγκο συρμάτωσης, δοχείο ωρίμανσης, διάφορα αναλώσιμα κ.ά. (αυτό το ποσό φυσικά γίνεται πολύ μεγαλύτερο για πιο μεγάλες μονάδες, από 15.000 και πάνω, αλλά και πολλαπλασιάζεται αν κάποιος θέλει πχ. να εξοπλίσει το εργαστήριό του με πιο σύγχρονα μηχανήματα και συστήματα, κάτι που μέχρι στιγμής συναντά κανείς μόνο στο εξωτερικό).
Αναλυτικά εξοπλισμός εργαστηρίου (ερασιτέχνη)
Πάγκος συρμάτωσης: 65-80 ευρώ
Υλικά συρμάτωσης: 20-50 ευρώ
Εξοπλισμός τρύγου: 30-120 ευρώ
Πάγκος απολεπισμού: 65-480 ευρώ
Μελιτοεξαγωγέας: 250-500 ευρώ
Δοχείο εξαγωγής μελιού-φίλτρο: 50-100 ευρώ
Δοχείο ωρίμανσης: 130-200 ευρώ
Κηροτήκτης: 200-300 ευρώ
Πυροσφράγιση: 100-130 ευρώ
Επιπλέον, όταν ο μελισσοκόμος φτιάχνει στην ετήσια δραστηριότητα, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του για τον υπολογισμό του κεφαλαίου που χρειάζεται, τα εξής: Την αξία των κυψελών, των εργαλείων, του εφεδρικού υλικού που θα χρειαστεί, τα αναλώσιμα (τροφές, φάρμακα), καθώς και τις λειτουργικές δαπάνες (εργατικά, καύσιμα, μισθώματα χώρων κ.ά).
Κέρδη
Φυσικά, όσο μεγαλύτερη είναι η επιχείρησή μας τόσο μεγαλύτερο είναι και το καθαρό επιχειρηματικό μας κέρδος. Αξίζει να σημειώσουμε πως η ετήσια απόδοση του κεφαλαίου για τα μικρά μελισσοκομεία είναι της τάξης του δεκατρία τοις εκατό, ενώ για μια μεγάλη επιχείρηση (πάνω από πεντακόσιες κυψέλες) ανέρχεται περίπου στο εβδομήντα επτά τοις εκατό. Έτσι λοιπόν, για να γίνει επικερδής μια μελισσοκομική επιχείρηση, πρέπει να απαριθμεί κατά προσέγγιση τα τριακόσια μελισσοσμήνη.
Σ’ ένα τέτοιο παράδειγμα, των τριακοσίων σμηνών, υπολογίζουμε πως κάθε κυψέλη μάς δίνει συνολικά 24 κιλά μέλι το χρόνο. Τα έξοδά μας από πάγιες δαπάνες (κυψέλες, εξοπλισμός, καύσιμα, μελισσοτροφές, φάρμακα, μισθώματα κ.ά) πλησιάζουν τις 8.000 ευρώ ή τα 2.000 κιλά μέλι τον χρόνο. Έστω ότι πουλάμε αυτό το μέλι προς 4 ευρώ/κιλό περίπου (χονδρική) και έχουμε τελικά ένα πλεόνασμα της τάξης των 21.000 ευρώ. Αν από εκεί αφαιρέσουμε 150 ημερομίσθια προς περίπου 45 ευρώ έκαστο (σύνολο 7.000 ευρώ), που φυσικά τις περισσότερες φορές αφορούν τον ίδιο τον μελισσοκόμο, είναι δηλαδή λεφτά που μπαίνουν στη δική του τσέπη, βλέπουμε πως, σε μια καλή χρονιά, μπορούμε ενδεικτικά να περιμένουμε καθαρό κέρδος της τάξης των 14.000 ευρώ.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε πως οι όποιες εκτιμήσεις επηρεάζονται σημαντικά από παράγοντες όπως το κλίμα, η περιοχή, οι ασθένειες των μελισσών, οι διακυμάνσεις των τιμών πχ. στα φάρμακα και τις μελισσοτροφές, καθώς και από την ύπαρξη και το είδος των επιδοτήσεων. Χαρακτηριστικό της απρόβλεπτης φύσης του επαγγέλματος είναι πως σε μία χρονιά μπορεί κανείς να μην κερδίσει τίποτα ή να κερδίσει μέχρι και πενήντα τοις εκατό πάνω από τις μέσες τιμές που δίνουν οι προβλέψεις. Επίσης, για να φτάσει κανείς στα νούμερα του παραδείγματός μας, απαιτούνται χρόνια σκληρής εργασίας, διαρκούς εκπαίδευσης και τριβής με το αντικείμενο, καθώς και βαθιά γνώση των συνθηκών της αγοράς.
Πόσα μελίσσια χρειάζονται για να ζήσει μια οικογένεια;
Εξαρτάται από την εκμετάλλευση και τους χειρισμούς που κάνουμε στα μελίσσια μας. Πχ ένας μελισσοκόμος μπορεί έχει δυνατά, παραγωγικά μελίσσια, και να βγάλει 1 τόνο από 30 κυψέλες, ενώ ένας άλλος που έχει αδύνατα σμήνη να βγάλει 1 τόνο από 100 μελίσσια. Σε γενικές γραμμές όμως αν θέλει κάποιος να ζήσει από τη μελισσοκομία πρέπει να έχει πάνω από 100 κυψέλες (τουλάχιστον).
Όπως κι αν ασχοληθεί κάποιος με τη μελισσοκομία, ερασιτεχνικά, ημιεπαγγελματικά ή καθαρά επαγγελματικά… με όσα μελίσσια κι αν καταπιαστεί... πρέπει να ξέρει πως η μελισσοκομία είναι αγάπη, είναι λατρεία, είναι το καλύτερο γιατρικό της ψυχής…
Πηγη spaniamelissa.blogspot.com
