Τα επίπεδα εκπαίδευσης του αγροτικού τομέα

 Ποια είναι για την Ελλάδα και ποια για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Τα επίπεδα εκπαίδευσης του αγροτικού τομέα

• Ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων αγροτών εξασκούν το επάγγελμά τους με βάση την πρακτική εμπειρία

Σύμφωνα με την κοινωνική ανάλυση του αγροτικού τομέα, στον Πίνακα 1, παρουσιάζονται τα επίπεδα εκπαίδευσης του αγροτικού τομέα και του συνόλου της οικονομίας το 2016 στην Ελλάδα και για λόγους σύγκρισης σε ένα αριθμό χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 28. Η εκπαίδευση αναλύεται σε τρεις βαθμούς, από τον πρώτο βαθμό, στο δεύτερο βαθμό, και στον τρίτο βαθμό εκπαίδευσης, που αντιστοιχούν σε χαμηλή, μέτρια, και υψηλή βαθμίδα εκπαιδευτικής εξειδίκευσης.

Πίνακας 1

Στην ανάλυση του επιπέδου εκπαίδευσης του ελληνικού αγροτικού τομέα, γίνεται αμέσως αντιληπτό το χαμηλό ποσοστό τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το αντίστοιχα αρκετά υψηλό ποσοστό πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, συγκριτικά με τους αντίστοιχους μέσους όρους του συνόλου της ελληνικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, στον αγροτικό τομέα η πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού έχει ολοκληρώσει επιτυχώς μόνο την πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης με ποσοστό 64,2% για το 2016, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο της οικονομίας βρίσκεται μόλις στο 23,4%. Παρομοίως, το ποσοστό αγροτών που έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται μόλις στο 4,5%, ενώ στο σύνολο της οικονομίας στο 35,1%, δηλαδή το ποσοστό των Ελλήνων αγροτών με κάποια μορφή ακαδημαϊκής εκπαίδευσης είναι ιδιαιτέρως χαμηλό.

Ίδια τάση σε γενικές γραμμές παρατηρείται και στους μέσους όρους των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 28, με το ποσοστό ολοκλήρωσης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των αγροτών να βρίσκεται στο 8,9%, αλλά με το μεγαλύτερο ποσοστό 50,2% επί του συνόλου να έχει ολοκληρώσει τον δεύτερο βαθμό εκπαίδευσης, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου η εκπαίδευση των αγροτών σε μεγάλο βαθμό δεν ξεπερνάει την πρωτοβάθμια βαθμίδα. Ενώ, στην ερμηνεία των δεικτών εκπαίδευσης επί του συνόλου της οικονομίας οι διαφοροποιήσεις της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση των 28 είναι σχετικά ασήμαντες.

Αξιοσημείωτα είναι τα στατιστικά στοιχεία εκπαίδευσης του αγροτικού τομέα της Πορτογαλίας και της Ρουμανίας, από την άποψη πως η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών της Πορτογαλίας 87,6% έχει ολοκληρώσει μόλις την πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης, ενώ στην Ρουμανία οι αγρότες που ολοκληρώνουν κάποια μορφή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αντιστοιχούν μόλις στο 1,6%. Από την άλλη μεριά, χώρες όπως η Βρετανία και η Γερμανία ξεχωρίζουν για το αρκετά υψηλό ποσοστό αγροτών που έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ η Γερμανία ξεχωρίζει ακόμα πιο έντονα, στο πολύ χαμηλό ποσοστό αγροτών που έχουν ολοκληρώσει μόνο τον πρώτο βαθμό εκπαίδευσης, με τον δείκτη να βρίσκεται μόλις στο 13%. 

Συνεχίζουμε την κοινωνική ανάλυση του αγροτικού τομέα στον Πίνακα 2, όπου παρουσιάζονται στατιστικά στοιχεία σχετικά με την επαγγελματική κατάρτιση ή εξειδίκευση των αγροτών στην Ελλάδα κατά τα έτη 2005, 2010, και 2013, ενώ παρουσιάζονται συγχρόνως στοιχεία και από άλλες δύο χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, την Ισπανία και την Ιταλία, στις ίδιες χρονικές στιγμές, για λόγους συγκρισιμότητας.

Στην πρώτη ανάλυση του Πίνακα 2 γίνεται ευκόλως κατανοητό πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων αγροτών εξασκούν το επάγγελμα τους με βάση την πρακτική εμπειρία, χωρίς να έχουν προχωρήσει σε βασική ή πλήρη επαγγελματική κατάρτιση. Πιο συγκεκριμένα το ποσοστό αγροτών που καταρτίζονται με βάση την πρακτική εμπειρία στην Ελλάδα βρίσκεται πέραν του 90% και στις τρεις μετρήσεις, με την τιμή στην τελευταία μέτρηση του 2013 να βρίσκεται στο 93,91%, συγχρόνως στην ίδια χρονιά την βασική εκπαίδευση είχε ολοκληρώσει μόλις το 5,07%, ενώ η πλήρης επαγγελματική κατάρτιση του αγροτικού τομέα βρίσκεται στο απίστευτα χαμηλό ποσοστό του 0,59%.

Παρόμοιο, πρόβλημα χαμηλής επαγγελματικής κατάρτισης του αγροτικού τομέα αντιμετωπίζει και η Ισπανία, αλλά σε μικρότερο βαθμό ως προς το ακραίο παράδειγμα του ελληνικού αγροτικού τομέα, με την μέτρηση βασική κατάρτισης της Ισπανίας να εμφανίζει σημαντική αύξηση στο 16,4% το 2013 από το 9,2% του 2005, με παράλληλη μείωση των αγροτών που στηρίζονται μόνο στην πρακτική εμπειρία.

Πίνακας 2

Τα στατιστικά στοιχεία της Ιταλίας, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω μιας τεράστιας διαφοροποίησης των στοιχείων της πρώτης μέτρησης συγκριτικά με τις επόμενες δυο μετρήσεις και σε δεύτερο επίπεδο σε σύγκριση με τα αντίστοιχα στοιχεία της Ελλάδας και της Ισπανίας. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό βασικής εκπαίδευσης του ιταλικού αγροτικού τομέα άλλαξε δραματικά από το 8,15% του 2005 στο 90,84% το 2010, επίπεδο στο οποίο διατηρήθηκε και το 2013 με αντίστοιχο ποσοστό 90,73%. Η συγκεκριμένη θεαματική άνοδος της βασικής κατάρτισης του ιταλικού αγροτικού τομέα, συνδυάστηκε και με αντίστοιχη θεαματική πτώση των Ιταλών αγροτών που βασίζονται μόνο στην πρακτική εμπειρία, με το ποσοστό πλέον να είναι μόλις στο 3,10% για το 2013. Η διαφορά ανάμεσα στην πρακτική εμπειρία του 93,91% της Ελλάδας, του 82,24% της Ισπανίας και του 3,10% της Ιταλίας είναι ιδιαιτέρως σημαντική, με την εξήγηση ίσως να βρίσκεται σε υποχρεωτικά προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης των Ιταλών αγροτών. Άρα, η αναγκαιότητα και η χρησιμότητα μιας πιθανής υποχρεωτικής βασικής επαγγελματικής κατάρτισης και των Ελλήνων αγροτών θα μπορούσε να αποτελέσει ένα θέμα προς περαιτέρω μελέτη και έρευνα.

Το παρόν κείμενο, είναι από την Πτυχιακή εργασία των Κωνσταντίνο-Μάριο Κοκκαλάκη, Βασίλειο Ντερτζή και Αριστέα Μαρκάκη, της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ΤΕΙ Κρήτης, με θέμα «Νέο καθεστώς αγροτών».

Πηγή - agroekfrasi.gr