Παραγωγή μελισσιών
Το μέλι δεν παράγεται: Συλλέγεται*
Και για να συλλεχθεί, πρέπει να αυξηθεί ο γόνος σε συλλέκτριες, με την επιδίωξη και του μελισσοκόμου. Αλλά οι συλλέκτριες που θα γεννηθούν, ζουν μερικές καλοκαιρινές εβδομάδες και μερικούς μήνες το χειμώνα και ακόμη πρέπει αυτή η ολοκληρωμένη ανάπτυξη σε συλλέκτριες να συμπέσει χρονικά με την αρχή της μεγάλης ανθοφορίας, για συλλογή εισοδήματος.
Βέβαια, αυτή η επιδίωξη επηρεάζεται και από το κλίμα της περιοχής, τις μελισσοβοσκές που υπάρχουν σ’ αυτήν, τις καιρικές συνθήκες, όπως και από τη φυλή (ράτσα) των μελισσών, αν είναι ντόπια (εγχώρια) ή εισαγόμενη.
Στην Ελλάδα η αύξηση των μελισσών (ωοτοκία) αρχίζει την Άνοιξη και συνεχόμενα αυξάνεται μέχρι την αρχή ή το τέλος του Καλοκαιριού.
Στη συνέχεια όμως προοδευτικά μειώνεται, για να αρχίσει πάλι συγκρατημένη όμως ανάπτυξη, τόση, όση χρειάζεται για το ξεχειμώνιασμα, δηλαδή μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου και συνεχίζεται συγκρατημένα μέχρι και τον Απρίλη.
Αυτή η τελευταία χρονική περίοδος είναι η πιο επικίνδυνη, γιατί γεννιούνται λίγες μέλισσες, αλλά πεθαίνουν περισσότερες, οι παλιές μέλισσες και ακόμη μειώνονται και οι τροφές από την τροφοδότηση του νεογέννητου πληθυσμού, οπότε πλησιάζει ο κίνδυνος έλλειψης πείνας και λιμοκτονίας.
Αυτός ο φόβος μας πιέζει να επιθεωρήσουμε τα μελίσσια στις αρχές του Μάρτη και να διαπιστώσουμε ότι:
Δυνατά μελίσσια
Μελίσσια που διαχείμασαν σωστά έχουν 10 – 15.000 μέλισσες και είναι κανονικά. Αυτά θα επιταχύνουν την ανάπτυξή τους, μετά τα μέσα του Μάρτη και περί τα μέσα του Απρίλη θα έχουν αβγογέννα 1.000 – 1.500 την ημέρα, για να ακολουθήσει διάστημα 40 περίπου ημερών που τότε συντρέχει και η έκρηξη της ανοιξιάτικης ανθοφορίας, την οποία θα εκμεταλλευτεί επάξια με τον δυναμικό πληθυσμό του των 30 – 40.000 μελισσών
Σε τέτοια δυνατά μελίσσια θα επισπεύδεται η διαδικασία της «σμηνουργίας» αν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα για να μην μας φύγουν αφεσμοί. Αυτές οι μέλισσες λέγονται «καλοκαιρινές» με μικρά όρια ζωής, 5 – 6 εβδομάδων, έργου (αποστολής) να συλλέξουν προμήθειες για τις αδελφές τους, τον χειμώνα και της επιβίωσης του μελισσιού τους.
Στα μισά του Ιουλίου μειώνεται πολύ η ωοτοκία και ο πληθυσμός πέφτει στις 15 – 20.000 μέλισσες, για να αυξηθεί ξανά από τα μέσα του Σεπτέμβρη ο ρυθμός της ωοτοκίας, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και την ανθοφορία, που θα δώσει μέλισσες φθινοπωρινής εκτροφής, τις λεγόμενες «χειμωνιάτικες».
Αυτές οι χειμωνιάτικες εκτρέφονται καλύτερα και έχουν μεγαλύτερο μήκος ζωής, επιβιώνοντας το Χειμώνα, για να αρχίσουν την εκτροφή του γόνου της νέας περιόδου.
Μετά τις 20 του Οκτώβρη και τις αρχές του Νοέμβρη γίνεται πάλι μείωση της εκτροφής του γόνου, που διακόπτεται τελείως στα τέλη του Νοέμβρη ή συντηρείται ένας πολύ μικρός αριθμός κελιών μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, που αρχίζει ο νέος κύκλος.
Στα τέλη του ίδιου μήνα (Νοέμβρη) μέχρι τις αρχές του Μάρτη παρατηρούμε θάνατο μελισσών πολύ μεγαλύτερο από όσες εκτρέφονται και από τις 15 – 20.000 μέλισσες που εκτρέφονται τον Νοέμβρη, ο πληθυσμός πέφτει στις αρχές του Μάρτη στις 10 – 12.000.
Αδύνατα μελίσσια
Συμβαίνουν όμως και λανθασμένοι μελισσοκομικοί χειρισμοί ή κακές καιρικές συνθήκες, που τα μελίσσια δεν ανανεώνουν τον πληθυσμό τους το Φθινόπωρο και έτσι δεν διαχειμάζουν σωστά.
Βλέπουμε λοιπόν στην αρχή της Άνοιξης αυτά να είναι αδύνατα με μερικές 100δες μέλισσες και αυτά χρειάζονται χρόνο για να αναπτυχθούν στο τέλος της Άνοιξης αξιοποιώντας τη μεγάλη ανθοφορία, για ανάπτυξη του μελισσιού, αλλά όχι για αποθήκευση τροφών.
Σύμφωνα λοιπόν με τα προηγούμενα μπορούμε να κάνουμε παραδοχές, περιληπτικά, όπως πιο κάτω:
- Οι συλλέκτριες είναι ενήλικες μέλισσες και παραγωγικά είναι τα μελίσσια που φτάσανε στο μέγιστο της ανάπτυξής τους.
- Ο μελισσοκόμος πρέπει να κανονίσει, όσο μπορεί, να έχει περισσότερα δυνατά μελίσσια, όταν αρχίζει μια μελισσοβοσκή, που θέλει να εκμεταλλευτεί.
- Η προηγούμενη παράγραφος (2), απαιτεί να έχει κατανοηθεί η σχέση μεταξύ πληθυσμού και προμηθειών, βασίλισσας και κοινωνίας, εκτροφής γόνου και χρόνου που το μελίσσι γίνεται παραγωγικό.
- Παραγωγή, με μικρότερο κόστος, μεγάλου αριθμού συλλεκτριών την περίοδο που χρειάζεται.
- Παραγωγή μελισσών και μελισσιών με μεγάλο αριθμό συλλεκτριών την Άνοιξη είναι εύκολη διαδικασία. Όμως η παραγωγή μελισσιών με μεγάλο αριθμό συλλεκτριών, για αξιοποίηση στοχευμένης βοσκής, είναι δύσκολη υπόθεση.
- Πρέπει να γνωρίζει: Πότε, πώς και με ποιες συνθήκες, μπορεί το μελισσοκομείο του να γίνει «εργοστάσιο» παραγωγής φθηνών μελισσών:
- Άνοιξη με διαδοχικές ανθοφορίες και κατάλληλη θερμοκρασία
- Βασίλισσα νέα – παραγωγική και παραμάνες νέες
- Προμήθεια σε επάρκεια
- Νομές (βοσκές) ή τροφοδότηση σε δύσκολες καιρικές συνθήκες
- Καθαρή γονοφωλιά
- Έλεγχος ασθενειών
- Μέθοδος ανάπτυξης μελισσιού: ελεύθερης βασίλισσας ή περιορισμένης σε καθαρή γονοφωλιά, κάτω από τα αποθηκευμένα μέλια
- Αναστροφές πλαισίων για την αξιοποίηση και της άλλης πλευράς και μετακίνηση πλαισίων προς το κέντρο για αξιοποίηση
- Προσθήκη ορόφων και μεταφορά σ’ αυτά πλαισίων με μέλια
- Απομάκρυνση πλαισίων με σφραγισμένο γόνο για ενίσχυση αδυνάτων (καθυστερημένων)
- Αντικατάσταση της βασίλισσας: με ορφάνεμα, για λίγο χρόνο, ώστε να προκύψει «νέα» και ταυτόχρονα διαχείριση των καλύτερων κελιών για συγκρότηση νέων παραφυάδων.
- Τέλος, διαίρεση των δυνατών μελισσιών, για νέα μελίσσια και αύξηση του μελισσοκομικού κεφαλαίου.
Πηγές: tomelissi.wordpress.com
