Επιλεγμένες Μελισσοκομικές Συμβουλές #5
1)Τα Ιμβερτοποιημένα ζάχαρα του εμπορίου δεν αυξάνουν την παραγωγή και δεν είναι καλύτερα από το μέλι σαν τροφή, ενώ ανιχνεύονται σίγουρα, όταν δίνονται στη συλλογή μελιού και ότι αναγράφεται στην ετικέτα δεν ισχύει, αφού από ανάλυση στο μέλι βρέθηκε αυξημένη ζαχαρόζη, ενώ στην ετικέτα αναγραφόταν μόνο γλυκόζη και φρουκτόζη.
Το ζαχαρόνερο που ιμβερτοποιείται με χυμό λεμονιού, κιτρικό οξύ, ασκορβικό οξύ και άλλα μέσα γίνεται με μικρή επιτυχία και αφήνουν ζαχαρόζη πάνω από 62%. Παράλληλα όμως παράγεται παραπροϊόν της ιμβερτοποίησης, η ουσία HMF (Υδροξυμεθυλοφουρφουράλη), που είναι τοξική για τις μέλισσες σε συγκέντρωση μεγαλύτερη του 80% χιλιοστά γραμμαρίου,στο κιλό.
Με έλεγχο τροφοδοσίας με ιμβερτοποιημένα σιρόπια διαπιστώθηκε ανίχνευση νοθείας, γιατί είχαν πολύ χαμηλή διαστάση. Η τροφοδότηση λοιπόν με ιμβερτοποιημένα σιρόπια, προκαλεί περισσότερα προβλήματα από την ωφέλεια που δίνει.
2)Η μεταφορά βασιλικών κελιών μπορεί να τραυματίσει τη λάρβα και πρέπει να αποφεύγεται η μετακίνηση ,όταν χρειάζεται 1-2 μέρες για να εκκολαφθεί βασίλισσα, δηλαδή 10 μέρες από τον εμβολιασμό.
Μπορούν να μεταφερθούν σε κατακόρυφες θέσεις και το καθένα χωριστά. Αλλά στη μεταφορά χρειάζεται προστασία από τις λακκούβες του δρόμου και ανατάραξη του μεταφορικού μέσου.
3)Η απολύμανση των κηρηθρών με υπεροξείδιο του υδρογόνου δεν έχει δοκιμαστεί, παρά μόνο για τον αποχρωματισμό του κεριού. (πηγή: ΜΕ, 2013, σελ. 254-259)
4)Νεονικοτινοειδές φυτοφάρμακο Ιμιντακλοπρίντ και η επιμόλυνση με Νοζεμίαση, όταν συμπέσουν αυξάνουν τη θνησιμότητα στο μελίσσι.
5)Η γύρη καλαμποκιού σαν τροφή των μελισσιών είναι μειονεκτική, γιατί της λείπουν αμινοξέα.
6)Αμυγδαλιές που ψεκάζονται με μυκητοκτόνα στην ανθοφορία τους, παρουσιάζουν αρνητική επίπτωση στο γόνο, αν συνδυαστούν με κάποια μυκητοκτόνα πυρεθρινοειδή σκευάσματα, που έτσι γίνονται πιο τοξικά.
Υπάρχουν όμως σκευάσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακίνδυνα, όταν γίνεται ο ψεκασμός πριν την ανθοφορία.
7)Εισαγόμενα μέλια με αναγραφή χώρας προέλευσης
Η απόφαση 183/2011 του Ανώτατου Χημικού Συμβουλίου, τροποποίησε την απόφαση 68/2002, για την αναγραφή της χώρας τρύγου στην ετικέτα των εισαγόμενων μελιών. Επομένως δεν ισχύουν οι όροι: (μείγμα μελιών Ε.Κ.), (εκτός Ε.Κ.), ( και εντός Ε.Κ.). Έτσι ισχύει η υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης, όπου έγινε η συγκομιδή και αυτή η απόφαση άρχισε να ισχύει από 13-1-2012, προβλέποντας μεταβατική περίοδο 3 μηνών, για την προσαρμογή της αγοράς στην απαίτηση της επισήμανσης που εισάγεται, δηλαδή είναι υποχρεωτική από 13-4-2012.
Όμως και δυστυχώς, ένα χρόνο σχεδόν μετά την υποχρεωτική εφαρμογή υπάρχουν στα super markets, ενδείξεις, που είχαν πριν την απόφαση του Ανωτάτου Χημικού Συμβουλίου και από έρευνα ,δεν βρέθηκε ούτε ένα από τα 18 εισαγόμενα με την ένδειξη της χώρας τρύγου.
Η εξήγηση: α) Δεν γίνονται έλεγχοι, αλλά υπάρχει αδρανοποίηση των ελεγκτικών οργανισμών, β) Η απόφαση του ΑΧΣ δεν έχει ισχύ γιατί είναι εθνική απόφαση ,που δεν υπερισχύει της Ε.Ε., αφού και η Ελλάδα δεν ζήτησε πράσινο φως από την Ευρώπη για τη ρύθμιση αυτή.
Έτσι η απόφαση του ΑΧΣ δεν εφαρμόζεται, τα εισαγόμενα μέλια κυκλοφορούν με τις παλιές ενδείξεις τους (ετικέτες) και τελικά η μεγάλη επιτυχία της ελληνικής μελισσοκομίας είναι κενό γράμμα. Και συλλυπητήρια για τους διαδικαστικά ανευθυνο-υπεύθυνους του κλάδου και της Δημόσιας Διοίκησης. (Πηγή: ΜΕ, τεύχος 2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 94)
8)Το διάφραγμα Σνέλγκροβ ελέγχει την είσοδο και έξοδο των εργατριών μελισσών, για αποφυγή της σμηνουργίας και βασίζεται στη λογική, ότι οι συλλέκτριες επιστρέφουν στην είσοδο της κυψέλης που έχουν μάθει να χρησιμοποιούν, αλλά στοχεύει και στην παράλληλη, δημιουργία δεύτερης βασίλισσας. (Πηγή: ΜΕ, τ2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 94)
9)Η παρουσία νεκρών μελισσών μπροστά στην κυψέλη το πιθανότερο είναι γηρασμένος πληθυσμός ,που πεθαίνει και αποβάλλεται τις ζεστές μέρες. Οι μέλισσες δεν πετούν με το κρύο για να πεθάνουν. Αλλά εξαιρείται η περίπτωση που όταν εκχιονίσουμε τις κυψέλες, παρασύρονται σε έξοδο στο εκθαμβωτικά λευκό τοπίο και πετούν σ’ αυτό και χάνονται. (Πηγή: ΜΕ, τ2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 94)
10)Η διαίρεση των μελισσών πριν γίνει, πρέπει να θυμηθούμε το δόγμα ότι: τα μεγάλα μελίσσια δύσκολα φτιάχνονται και εύκολα διατηρούνται και αναπτύσσονται, ενώ τα μικρά μελίσσια φτιάχνονται εύκολα, με κίνδυνο να μην αναπτυχθούν και να χαθούν από πείνα. (Πηγή: ΜΕ, τ2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 96)
11)Η χρήση κινητής ή σταθερής σίτας στον πάτο της κυψέλης διευκολύνει την αποβολή των βαρρόα που πεφτουν με το σκόνισμα άχνης ζάχαρης ή έντονο κάπνισμα ή από φυσική αιτία και αυτό είναι καλό για τα μελίσσια, αλλά ο αυξημένος αερισμός που δίνουν τα αυστραλιανά καπάκια συλλειτουργούν με τη σίτα, σχηματίζοντας ρεύμα που στον καύσωνα είναι άνεση αερισμού, το Χειμώνα όμως είναι πρόβλημα απώλειας θερμοκρασίας, για σχηματισμό μελισσόσφαιρας. (Πηγή: ΜΕ, τ2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 96)
12)Το μέλι και η γύρη είναι οι φυσικές τροφές της μέλισσας που η αντικατάστασή τους με τεχνητές τροφές περιορίζουν τη φυσιολογική ανάπτυξη και λειτουργία των μελισσιών, αλλά μπορεί να είναι και τοξικές για τις μέλισσες.
Τέτοια προϊόντα είναι η ραφιναρισμένη ζάχαρη, τα ιμβερτοποιημένα σιρόπια και τα υποκατάστατα της γύρης που συνήθως περιέχουν σόγια.
Αυτή η τοξικότητα προέρχεται και από την ουσία: 5 υδροξυλμέθυλο – φουρφουράλη (HMF) ,που παράγεται με ιμβερτοποίηση δηλαδή διάσπαση της κοινής ζάχαρης (σακχαρόζης) σε απλά ζάχαρα, γλυκόζη και φρουκτόζη, με χρήση βέβαια οξέων ή ενζύμων και παράλληλα θέρμανση με βρασμό.
Η μέση θανατηφόρα δόση της ουσίας αυτής, που λέγεται HMF, είναι 150 χιλιόγραμμα στα 1.000 γραμμάρια (κιλό). Σ’ αυτή τη δόση πεθαίνουν νεαρές μέλισσες εντός 3 ημερών σε ποσοστά από 50% και πριν την 20ή μέρα της ζωής τους.
Για ασφάλεια των μελισσιών οι μελισσοτροφές πρέπει να έχουν HMF κάτω από 20 χιλιοστά του γραμμαρίου κατά κιλό. Αυτό έχει γίνει δεκτό σαν όριο. Όμως η βλαπτικότητα στις μέλισσες δεν εκδηλώνεται σαν άμεση τοξίκωση, αλλά σε μείωση του χρόνου ζωής των μελισσών.
Και να συμπληρωθεί ότι το σιρόπι για τη βιομηχανία των αναψυκτικών είναι ακατάλληλο για τις μέλισσες, γιατί παράγεται με τη χρήση οξέων, που αυξάνουν σημαντικά την HMF. Επίσης το σιρόπι που προέρχεται από άμυλο και περιέχει πολύ γλυκόζη και μαλτόζη, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για ξεχειμώνιασμα.
13)Οι υψηλές συγκεντρώσεις HMF των μελισσοτροφών θεωρούνται σαν μία από τις αιτίες του Συνδρόμου Κατάρρευσης των μελισσοκομείων.
14)Από τον Κανονισμό 1804/1999 της Βιολογικής Μελισσοκομιας , που ίσχυσε μέχρι το 2007, προτεινόταν η χρήση της ουσίας Βεταϊνης ,που βρίσκεται στη μελάσα, ενώ είναι τοξική και επικίνδυνη για τις μέλισσες.
15)Από το Διαδίκτυο δόθηκε συνταγή για την καταλληλότητα της μελισσοτροφής, που το ζήτησαν συνδρομητές της Μελισσοκομικής Επιθεώρησης.
Σ’ αυτή λοιπόν τη συνταγή προτάθηκαν υψηλές θερμοκρασίες και χρήση χυμού λεμονιού ,που και τα δύο αυτά αυξάνουν σημαντικά την περιεκτικότητα σε HMF.
Στην συνέχεια τέθηκε το ερώτημα για την καταλληλότητα των μελισσοτροφών του εμπορίου και ιδιαίτερα της βανίλιας, που παράγεται με υψηλές θερμοκρασίες.
Έτσι ο Μελισσοκομικός Σύλλογος Θεσσ/νίκης προμηθεύτηκε 18 διαφορετικές μελισσοτροφές του εμπορίου και τις προσκόμισε σε εργαστήριο Μελισσοκομίας, που αναλύθηκαν για περιεκτικότητα σε HMF και ζάχαρα.
Παράλληλα από το προσωπικό του εργαστηρίου παρασκευάστηκε μελισσοτροφή βανίλια και καραμέλα κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας, για να απαντηθούν ερωτήματα που τέθηκαν.
Αυτήν την έρευνα την πρόσφερε το εργαστήριο Μελισσοκομίας (χωρίς χρηματοδότηση από άλλο φορέα) και παρέχει την επόμενη πληροφόρηση: Οι μελισσοτροφές που χρησιμοποιούνται στη μελισσοκομία είναι οι εξής:
Α. ΖΥΜΑΡΙ ΤΥΠΟΥ ΚΑΡΑΜΕΛΑ
Από πυκνό διάλυμα ζάχαρης με λεμόνι που βράζει ορισμένα λεπτά και στη συνέχεια αφήνεται να κρυώσει πριν δοθεί στα μελίσσια.
Β. ΖΥΜΑΡΙ ΤΥΠΟΥ ΒΑΝΙΛΙΑ
Γ. ΖΑΧΑΡΟΖΥΜΑΡΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Δ. ΖΥΜΑΡΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Στις 5 δοκιμές παρασκευής σημειώθηκαν τα εξής:
ΔΟΚΙΜΕΣ | ΝΕΡΟ (ml) | ΖΑΧΑΡΗ (κιλά) | ΛΕΜΟΝΙ (ml) | ΜΕΓΙΣΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΧΘΗΚΕ ΣΕ ΒΑΘΜΟΥΣ ΚΕΛΣΙΟΥ | HMF Χιλιοστά/κιλό |
1. | 100 | 1000 | 10 | 120 | 8/4 |
2. | 100 | 1000 | 20 | 120 | 41/2 |
3. | 100 | 1000 | 30 | 128 | 234/1 |
4. | 100 | 500 | 10 | 118 | 39/4 |
5. | 200 | 2000 | 40 | 147 | 354/6 |
Πρόταση όμως του εργαστηρίου μελισσοκομίας από τα μέχρι τώρα δεδομένα,είναι η αποφυγή της υπερβολικής θέρμανσης και η περιορισμένη χρήση οξέων ή η εξουδετέρωση του όξινου περιβάλλοντος αμέσως μετά την πραγματοποίηση της αντίδρασης.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα ζυμωτά ζυμάρια, καθώς η βανίλια φαίνεται να εμφανίζει σταθερά χαμηλές τιμές HMF.
Επί πλέον θα ήταν σημαντικό να αναγράφεται σε κάθε συσκευασία το περιεχόμενο ή η σύσταση του προϊόντος, για να γνωρίζει ο μελισσοκόμος τι περιέχει και να επιλέγει να αγοράζει και με άλλα κριτήρια πέρα από το κόστος.
Η θέσπιση ορίων HMF για τις μελισσοτροφές του εμπορίου είναι απαραίτητη και πρέπει να προωθηθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. (Πηγή: Μελισσοκομική Επιθεώρηση, τ.2, Μαρτίου-Απριλίου 2013, σελ. 98-101)
Και σε όλη αυτή την αξιόλογη προσπάθεια να υπενθυμίσει η ιστοσελίδα μας 2 σχετικά άρθρα:
Α) Μελισσοκομική Επιθεώρηση, Σεπτέμβριου-Οκτωβρίου 2013, σελ. 312, ΜΕΛΙΣΣΟΤΡΟΦΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ – Ένα γενικό αλαλούμ – Τι μπορεί να γίνει (κ. Ανδρέα Θρασυβούλου, εργαστήριο Μελισσοκομίας ΑΠΘ και
Β) Ανάρτησή μας 7/9/2013, Ανοιχτή επιστολή προς την ΟΜΣΕ (Αξιότιμο Πρόεδρο, Κο Βασίλειο Ντούρα)
Πηγη Tomelissi.wordpress.com
