Μελισσοκομικά μαχαίρια απολεπισμου
Κατά τη διαδικασία απολεπισμου της κερήθρας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διάφορα εργαλεία και μεθόδους.Κάποτε, ο μελισσοκόμος απλά συνέθλιβε την κερήθρα με τα χέρια του και την κατέστρεφε εντελως. Στη συνέχεια απλά φιλτράριζε το μέλι μέσα από υφάσματα, τούλια ή οτιδήποτε άλλο μπορούσε να χρησιμοποιήσειΣήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει καθώς είναι εντελώς ζημιογόνο να καταστρέφουμε κάθε κερήθρα μελιού
Έτσι υπάρχουν μερικές μέθοδοι απολεπισμου, από τις οποίες θα αναφέρουμε μόνο το μελισσοκομικό μαχαίρι απολεπισμου εδω.
Υπάρχουν δυο είδη μελισσοκομικών μαχαιριών απολεπισμου: το ηλεκτρικό και το ατμό-μαχαιρο (Φωτο πάνω)
Το ηλεκτρικό μαχαίρι βασίζεται στην έννοια της ηλεκτρικής αντίστασης. Στο εσωτερικό του περνά ένας αγωγός(αντίσταση) ο οποίος θερμαίνεται με τη διέλευση του ρεύματος. Όλα τα μαχαίρια διαθέτουν ένα θερμοστάτη που διακόπτει το κύκλωμα όταν το μαχαίρι φτάσει στη μέγιστη δυνατή θερμοκρασία του. Μάλιστα ορισμένα επιτρέπουν στο μελισσοκόμο να επιλέξει το επίπεδο της θερμοκρασίας που επιθυμεί, ανάλογα με το ρυθμό της εργασίας του. Στη συνέχεια θα αναφερθούμε πιο αναλυτικά σε αυτή την παράμετρο
Το μαχαίρι ατμού (με μπόιλερ) βασίζεται στην εξάτμιση του νερού από ένα δοχείο βρασμού(το μπόιλερ). Το δοχείο αυτό είναι αεροστεγώς σφραγισμένο και στην κορυφή του υπάρχει μια έξοδος, από την οποία διοχετεύεται ο ατμός μέσα από ένα ειδικό σωλήνα στο μαχαίρι θερμαίνοντας το, και στη συνέχεια είτε εξέρχεται και υγροποιείται είτε μεταφέρεται σε δεύτερο δοχείο. Στην άκρη του σωλήνα ορισμένες φορές υπάρχει ένα μεταλλικό ακροφυσιο για την σταθεροποίηση του σωλήνα και την ταχύτερη υγροποίηση του ατμού.
Οι διαφορές των δυο έχουν να κάνουν με τη βασική ιδιότητα του ατμού:
- Το μαχαίρι ατμού διατηρεί πάντα σταθερή τη θερμοκρασία στους ~100C μεχρις ότου εξαντλείται όλο το νερό του δοχείου.
- Έτσι είναι αδύνατο να έχουμε μεγαλύτερη θερμοκρασία κατά τη λειτουργία του προφυλάσσοντας έτσι τις κερήθρες μας από την επαγωγική θερμότητα.
Αν μιλάμε για το μαχαίρι με την ηλεκτρική αντίσταση(με ρυθμιζόμενο θερμοστάτη ή χωρίς) το τοποθετούμε στην πρίζα και περιμένουμε να φτάσει στην επιθυμητή θερμοκρασία λειτουργίας. Στη συνέχεια κρατώντας με το ένα χέρι το πλαίσιο σε ένα σταθερό πάγκο (απολεπισμου θα πρότεινα), περνάμε το μαχαίρι αργά και σταθερά κατά μήκος της κερήθρας, εφαρμόζοντας τα άκρα του μαχαιριού στο πάνω και κάτω άκρο του πλαισίου. Έτσι απομακρύνουμε το κερί που εξέχει από το πλαίσιο και πιθανώς και μια ποσότητα μελιού(ωστόσο αυτό δε μας ενοχλεί). Παρόλα αυτά, ορισμένα πλαίσια ίσως να μην είναι αρκετά φουσκωμένα, με αποτέλεσμα το μαχαίρι να μην τα "πιάνει". Σε αυτή την περίπτωση, είτε εφαρμόζουμε τοπική απολέπιση με το άκρο του μαχαιριού, είτε χρησιμοποιούμε τη γνωστή σε όλους "πιρούνα".
Αν μιλάμε για το μαχαίρι ατμού, ενεργούμε ως εξής: Γεμίζουμε το δοχείο νερού (boiler) ως την προβλεπόμενη στάθμη και κλείνουμε πολύ καλά τη βαλβίδα. Σιγουρεύουμε τους σωλήνες στη θέση τους για να αποφύγουμε τυχόν διαρροή ατμού και ατυχήματα. Σταθεροποιούμε τους σωλήνες στα ακροφυσια του μαχαιριού μας (είτε με κολιεδες είτε με ειδικούς σφικτήρες) για να αποφύγουμε εγκαύματα και διαρροή νερού. Ενεργοποιούμε το boiler και περιμένουμε τον ατμό να αρχίσει να κινείται. Να αναφέρουμε ότι ο ατμός κινείται μόνος του μέσα στους σωλήνες λογω διαφοράς πίεσης. Όταν το νερό αρχίσει να βράζει στο δοχείο, το μαχαίρι αρχίζει να θερμαίνεται και είναι έτοιμο για χρήση. Η συνέχεια είναι ίδια με πριν. Όμως αυτή τη φορά, το δοχείο νερού κάποια στιγμή θα αδειάσει. Σε αυτή την περίπτωση, κλείνουμε το boiler ώσπου να πέσει εντελώς η πίεση του δοχείου. στη συνέχεια ανοίγουμε τη βαλβίδα και προσθέτουμε νερό με πολύ αργό ρυθμό για να αποφύγουμε τις συνέπειες της απότομης συστολής των αντιστάσεων και του δοχείου. (τα πλαστικά boiler είναι ευαίσθητα στις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας προκαλώντας αποδυνάμωση του πλαστικού, όμως με σωστή χρήση αποδεικνύονται ανθεκτικότερα από τα μεταλλικά
*Στο τέλος της διαδικασίας ξεπλένουμε το δοχείο για να φύγουν τα άλατα που έμειναν κατά τη διάρκεια του βρασμού.
