Μελισσοκομικοί χειρισμοί: Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου
Οι μήνες αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί για την επόμενη χρονιά και μπορούμε να πούμε ότι είναι η αρχή για την επόμενη.
Αυτό ισχύει αν σκεφθούμε ότι οι μέλισσες που θα γεννηθούν σ’ αυτό το δίμηνο θα παραμείνουν στα μελίσσια μέχρι τη νέα ωοτοκία της βασίλισσάς τους, τη νέα χρονιά. Δηλαδή τον Ιανουάριο του 2023, το Φεβρουάριο, ίσως και το Μάρτιο, ανάλογα με την περιοχή που ξεχειμώνιασαν.
Πρέπει όμως αυτές οι μέλισσες να έχουν εκτραφεί σε καλές συνθήκες, για να είναι γερές, υγιείς και αυτό πάλι είναι ευθύνη του μελισσοκόμου να διεγείρει τις βασίλισσες σε ωοτοκία με μεταφορές σε περιοχές γύρης και νέκταρος ή να κάνει διεγερτική τροφοδοσία. Θα βοηθήσει και η βασίλισσα αν είναι νέα. Όπως και η εγρήγορση του μελισσοκόμου να τοποθετεί πλαίσια κενά στην περιοχή του γόνου.
Αν δεν υπάρχουν δυνατότητες μεταφοράς, τότε πρέπει να τροφοδοτηθούν τα μελίσσια με γύρη (ή υποκατάστατο) και μέλι ή σιρόπι ή ζαχαροζύμαρο. Πρέπει να πιεστούν τα μελίσσια να γεννήσουν 4-5 καλά πλαίσια με γόνο μέσα στον Σεπτέμβρη και άλλα 3 μέχρι το τέλος του Οκτώβρη.
Όμως σε παραθαλάσσιες περιοχές η ωοτοκία δεν διακόπτεται σχεδόν καθόλου σ’ αυτές, το πρόβλημα είναι η ξεκούραση της βασίλισσας και όχι η ωοτοκία.
Την καταπολέμηση των βαρρόα την αφήνουμε για το επόμενο δίμηνο που θα έχουν ξεγνοιάσει τα μελίσσια και τα βαρρόα θα είναι πάνω στις μέλισσες (σωστή καταπολέμηση).
Όμως το μήνα Σεπτέμβρη παρεμβάλλεται η μελιτοφορία του πεύκου, το 2ο χέρι. Το πρώτο χέρι, τον Αύγουστο δεν έδωσε. Στις εκδύσεις του εργάτη γίνεται διακοπή της μελιτοέκκρισης (βαρέματος) του εργάτη. Αλλά ο πεύκος θέλει δυνατά μελίσσια και για να προκύψει ένας καλός τρύγος, στα πεύκα πρέπει να υπάρχουν ή να δημιουργήσουμε συνθήκες που είναι οι εξής:
- Μεταφορά των δυνατών μελισσιών όταν αρχίσει η μελιτοέκκριση, γιατί αν μεταφερθούν πριν, τρίβονται και θα είναι κουρασμένα στην μελιτοφορία που αρχίζει.
- Δεν μεταφέρουμε μελίσσια που κάνουμε οποιαδήποτε επέμβαση κατά των βαρρόα. Αν όμως έχουμε μελίσσια με προσβολή από βαρρόα, δεν τα μεταφέρουμε στα πεύκα, αλλά κάνουμε θεραπεία για ξεχειμώνιασμα.
- Πρέπει να υπάρχει πολύς και καλός γόνος στα δυνατά μας μελίσσια. Αλλά και να προέρχονται από γυρεούχες βοσκές, όχι από βαμβάκι και βελανιδιά. Σ’ αυτά μπλοκαρίστηκε η βασίλισσα (να μην γεννάει) για να αποθηκεύσουν μέλια και δεν πρόκειται να αναπτυχθούν γιατί είναι και πολυδουλεμένες οι εργάτριες, αδύναμες να αποδώσουν. Πρέπει προ τη μεταφορά στα πεύκα να περάσουν από νομή διέγερσης και εκτροφής γόνου.
- Τα δυνατά μελίσσια της μεταφοράς να είναι νηστικά και αν έχουν μέλι να αφαιρεθεί.
- Άφθονη γύρη στα δυνατά, για εκτροφή γόνου και για συντήρηση των ενήλικων μελισσών. Και η αποθηκευμένη γύρη στις κηρήθρες θα καταναλωθεί, αφού στα πεύκα δεν υπάρχει γύρη. Σε ανάγκη μπορούμε να βοηθήσουμε με υποκατάστατο γύρης.
- Να είναι σφιχτά τα δυνατά μελίσσια, να μην έχουν πολλές κηρήθρες «απάτητες». Δηλαδή πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ σφιχτού μελισσιού και διαθέσιμου χώρου. Απλά σ’ ένα 5άρι μελίσσι, δεν τοποθετούμε όροφο. Όμως σ’ ένα μελίσσι 10άρι με 7 γόνους θα τοποθετήσουμε όροφο. Και τις σκουρόχρωμες κηρήθρες τις προτιμούν τα μελίσσια.
- Ο τρύγος στα δυνατά μας μελίσσια είναι ο τελευταίος και πρέπει να τους αφήσουμε μέλι. Πρακτικά: Αν δουλεύει ο πεύκος, γίνεται τρύγος σε 30 ημέρες και αφήνουμε τις 10 μέρες για τα μελίσσια. Πιο πρακτικά του αφήνουμε το 1/3 της παραγωγής ή ανάλογα με τη μελιτοέκκριση αφήνουμε το 1/4 ή 1/5.
- Δεν αφήνουμε τα μελίσσια στα πευκοδάση πάνω από 40 μέρες, εκτός αν υπάρχει φθινοπωρινό ρείκι (σουσούρα, κισσούρι) και οι συνθήκες ευνοήσουν την ανθοφορία του. Όταν δεν υπάρχει γύρη εξαντλούνται και φθείρονται από κόπωση αναζήτησης βοσκής.
- Ανανέωση του πληθυσμού των αδύνατων (εξαντλημένων) πλέον μελισσιών μας στο πευκοδάσος. Χρειάζονται ανθοφορία, που θα τα ωθήσει σε εκτροφή γόνου και οι μέλισσες που θα γεννηθούν θα στηρίξουν τα μελίσσια τον Χειμώνα. Εναλλακτική λύση: σιρόπι, γύρη, ζάχαρη, ζαχαροζύμαρο και ελπίδα. Όμως έξω απ’ τα πευκοδάση!