Τι είναι η σμηνουργία και γιατί τρομάζει όλους τους μελισσοκομους
Στην πρωταρχική ή πρώτη σμηνουργία περίπου το 60% των εργατριών εγκαταλείπει την αρχική κυψέλη. Ένας τέτοιο σμήνος είναι δυνατόν να διαθέτει πληθυσμό χιλιάδων μελισσών. Η σμηνουργία είναι το φυσικό μέσο αναπαραγωγής των αποικιών μελισσών. Λίγο πριν βγει από το κελί της η νέα βασίλισσα, η παλαιά εγκαταλείπει την κυψέλη. Την παλαιά βασίλισσα ακολουθεί τμήμα των εργατριών και των κηφήνων, σε μία προσωρινή εγκατάσταση, συνήθως κάποιο κλαδί δέντρου ή προφυλαγμένη θέση -κάποια καμινάδα. Το σμήνος των μελισσών συγκεντρώνεται σε σφαιρική διάταξη καλύπτοντας τη βασίλισσα, έως ότου οι εργάτριες βρουν την οριστική θέση εγκατάστασης της νέας αποικίας.
Οι δευτερεύουσες σμηνουργίες -επίσης μετασμηνουργίες- είναι σχετικά σπάνιες. Ο πληθυσμός τους είναι μικρότερος και συνοδεύονται συνήθως από μία ή περισσότερες μη γονιμοποιημένες βασίλισσες. Ενίοτε η κυψέλη προχωρά σε διαδοχικές σμηνουργίες, έως ότου μειωθεί ο πληθυσμός των εργατριών δραστικά.
Τα αίτια της σμηνουργίας που έχουν επισημανθεί και αναμφισβήτητα γίνονται δεκτά και αντέχουν στη λογική αξιολόγηση, είναι τα εξής:
- Υπερπληθυσμός στην κυψέλη
- Ελλλειψη χώρου επέκτασης της ωοτοκίας της βασίλισσας
- Ελλειψη χώρου αποθήκευσης τροφών
- Ελλειψη αερισμού
- Υπερβολικός καύσωνας
- Παρατεταμένη κακοκαιρία
- Αντικατάσταση της βασίλισσας σε εποχή σμηνουργίας
