Το αίτιο είναι ο μύκητας ασκόσφαιρα απίς ,που προσβάλλει τις μέλισσες και άλλες κατηγορίες μοναχικών μελισσών.Προσβάλλει το γόνο της εργάτριας μέλισσας και του κηφήνα με σπόρια που βρίσκονται στην τροφή των προνυμφών και βλαστάνουν στο στομάχι τους ,διαπερνούν τα επιθυλιακά κύτταρα με μυκιλιακές υφές σε 72 ώρες φθάνοντας στην αιμολέμφο,στη συνέχεια πεθαίνουν οι προνύμφες από μηχανική ρήξη ζωτικών οργάνων και ιστών του σώματός τους,αλλά και από τον θρεπτικό ανταγωνισμό του μύκητα.Η νεκρή προνύμφη χάνει τα υγρά του σώματός της αποξηραίνεται και τέλος μουμιοποιείται.Οι ασκοί δε των μολύνσεων περικλείουν πολυάριθμες κύστεις που είναι ευμεγέθεις και περιέχουν τα σπόρια της μόλυνσης των μελισσιών.
Η μουμιοποιημένηες προνύμφες είναι ασπροκίτρινες,αλλά σταχτοπράσινες έως μαύρες,όταν σχηματιστούν.
Η ασκοσφαίρωση παρουσιάζεται σε όλες τις εποχές που υπάρχει γόνος με έξαρση όμως την άνοιξη,με τις ψυχρές μέρες,όταν τα μελίσσια δεν έχουν τη δύναμη να σχηματίσουν σωστή μελισσόσφαιρα.
Η μετάδοση της ασθένειας γίνεται με τα σπόρια που υπάρχουν στο μέλι και διατηρούν τη μολυσματικότητάτους σε δράση , το ελάχιστο για 2 χρόνια.Στη γύρη για ένα χρόνο και μεταφέρονται με τον άνεμο,το νερό.,τις μέλισσες και τους μελισσοκομικούς χειρισμούς,τις συνενώσεις άρρωστων μελισσιών με άλλα υγιή,όπως και με τη μεταφορά μολυσμένου γόνου ή τροφοδότηση με μολυσμένη γύρη κλπ.
Την ασθένεια την ευνοεί η βροχερή και υγρή άνοιξη,όπως το ξηρό καλοκαίρι και οι αυξηνμένες θερμοκρασίες,οι συχνές επιθεωρήσεις την άνοιξη και χειρισμοί που χαμηλώνουν τη θερμοκρασία στην περιοχή του γόνου κατα 3-5 βαθμούς,η εξασθενημένη συμπεριφορά του μελισσιού για εντοπισμό και απομάκρυνση εκτός κυψέλης νεκρών προνυμφών,η τροφοδοσία των μελισσιών με γύρη που περιέχει σπόρια ασκόσφαιρας,οι μαύρες-παλιές κηρήθρες που δεν ανανεώνονται,η κακή διατροφή ,όπως η πσραμονή των μελισσιών σε μελιτώματα δασικών εκκρίσεων χωρίς ανανέωση του πληθυσμού και η απουσία πρωτεϊνικής τροφής στην κυψέλη κατά τη διαχείμαση,ξεχειμώνιασμα των μελισσιών σε τοποθεσίες με υψηλή υγρασία,κακό αερισμό της κυψέλης και λιγοστά αποθέματα γύρης.Αλλά και η μεγάλη προσβολή από βαρρόα που αυτή επισημαίνεται από το διάσπαρτο γόνο,τα βαθουλωμένα καλύμματα, με τρύπες στα κελιά ,άλλα ανοιχτά με περιεχόμενο μούμιες,όμως ίσως και μουμιοποιημένες προνύμφες στην είσοδο των μελισσιών,συρρικκνωμένος πληθυσμός και μειωμένες αποδόσεις.
Αντιμετώπιση: με μέτρα υγιεινής και προφύλαξης:Δυνατά μελίσσια,απομάκρυσνση μουμιοποιημένων προνυμφών από τη βάση και τη είσοδο της κυψέλης, ανανέωση μαύρων και παλιών κηρηθρών,βασιλοτροφία από υγιή μελίσσια,απολύμανση μελισοκομικού υλικού ,καιγονται οι κηρήθρες με βαριά προσβολή ,λιγοστεύουν οι επιθεωρήσεις, και οι επεμβάσεις ενωρίς την άνοιξη και διευκολύνεται ο αερισμός της κυψέλης και απομακρύνεται η υγρασία.
Χημικη αντιμετώπιση:Δεν υπάρχει εγκεκριμένο σκεύασμα κατά της ασκοσφαίρωσης,αλλά ανεπίσημα δοκιμάστηκαν κάποιες ουσίες όχι αποτελεσματικές , που επηρεάζουν αρνητικλα το γόνο.Όμως σε βαριά προσβολή απομακρύνονται οι προσβλημένες κηρήθρες,περιορίζεται το μελίσσι στις κηρήθες που μπορεί να καλύψει και τροφοδοτείται για ένα μήνα με ζαχαροζύμαρο.Το συχνό καθάρισμα της βάσης δίνει σημαντική βοήθεια
